Akademik Veri Yönetim Sistemi
BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ, cilt.17, sa.35, ss.957-990, 2022 (Hakemli Dergi)
Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeylerinin ve
öğretmen öz-yeterlik inançlarının incelenmesidir. Nicel araştırma yöntemlerinden tarama
modelinde desenlenen bu çalışmanın örneklemi Van ili merkez ilçelerindeki Millî Eğitim
Bakanlığı’na bağlı ortaokullarda görev yapan 154 sosyal bilgiler öğretmeninden oluşmuş,
veriler “kişisel bilgi formu”, “Tükenmişlik Envanteri Eğitimci Formu” ve “Öğretmen Özyeterlik İnancı Ölçeği” ile toplanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, sosyal bilgiler
öğretmenlerinin mesleki tükenmişliğin duygusal tükenme boyutundaki tükenmişliklerinin orta
düzeyde olduğu, duyarsızlaşma boyutundaki tükenmişliklerinin düşük düzeyde olduğu, kişisel
başarı alt boyutundaki tükenmişliklerinin ise yüksek düzeyde olduğu bulunmuştur. Bununla
birlikte öğretmen öz-yeterlik inanç düzeylerinin akademik öz-yeterlik, mesleki öz-yeterlik,
sosyal öz-yeterlik boyutlarında ve öz-yeterlik inanç ölçeğinin genel toplamında yüksek olduğu,
entelektüel boyutta ise orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, mesleki tükenmişliğin
duygusal tükenme ve duyarsızlaşma boyutları ile öğretmen öz-yeterlik inançlarının akademik
öz-yeterlik, mesleki öz-yeterlik, sosyal öz-yeterlik, entelektüel öz-yeterlik boyutları ve toplam
öz-yeterlikleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Mesleki tükenmişliğin kişisel başarı
boyutu ile öğretmen öz-yeterlik inançlarının akademik öz-yeterlik, mesleki öz-yeterlik, sosyal
öz-yeterlik, entelektüel öz-yeterlik boyutları ve toplam öz-yeterlikleri arasında ise pozitif yönde
anlamlı bir ilişki bulunmuştur.
The aim of this study is to examine the job burnout level and self-efficacy beliefs of social
studies teachers. The sample of this survey-based quantitative research consisted of 154 social
studies teachers working in secondary schools affiliated to the Ministry of National Education
in the central districts of Van. The data collected through a “Personal Information Form",
"Maslach Burnout Inventory Educator Form" and "Teacher Self-Efficacy Scale". Data analysis
showed that that social studies teachers’ burnout in emotional exhaustion dimension was
moderate, burnout in depersonalization dimension was low and burnout in dimension of
personal accomplishment was high. It was also found that the self-efficacy beliefs of social
studies teachers were high in dimensions of academic self-efficacy, professional self-efficacy
and social self-efficacy, and in the overall total of self-efficacy belief scale. However, it was
found to be medium in the intellectual self-efficacy dimension. Also, no significant relationship
was found between dimensions of emotional exhaustion and depersonalization, and dimensions
of academic self-efficacy, professional self-efficacy, social self-efficacy, intellectual selfefficacy and total self-efficacy. A positive correlation was found between the personal
accomplishment dimension of job burnout, and academic self-efficacy, professional selfefficacy, social self-efficacy, intellectual self-efficacy and total self-efficacy of the teachers.