Abdullah b. Muhammed b. Sîd el-Batalyevsî’nin Kitâbü'l-Ḥadâʾik fi’l-Metâlibi’l Âliyeti’l-Felsefiyyeti’l-‘Avîsa İsimli Eserinin Tahkik Tercüme ve Tahlili


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mahire Deniz

Danışman: Yunus Kaplan

Özet:

Bu çalışmada "Ebû Muhammed Abdullâh b.Muhammed b. Sîd el-Batalyevsî'ye (ö. 521/1127) ait Kitabü'l-Hadâ'ik fi'l-metalibi'l-âliyeti'l-felsefiyyeti'l-'avîsa isimli eserinin tahkik, tercüme ve tahlili yapılarak literatüre kazandırılması hedeflenmektedir. Söz konusu eser XI. yüzyılda yazılmış felsefi bir metindir. Temel felsefi problemler hakkında sorulan yedi soruya verilen cevaplardan oluşmaktadır. Eser XI. ve XII. yüzyıl Endülüs felsefi anlayış ve birikimini anlama ve felsefeye bakış açılarını yakalama noktasında önem arz etmektedir. Eserde Tanrı-âlem ilişkisi, varlık mertebeleri, insanın eşyayı tasavvur etme keyfiyeti ve sınırı, ilâhî sıfatlar, nefsin ölümsüzlüğü, ilm-i ilâhî konuları işlenmektedir. Batalyevsî bu konulardan her birini ayrık başlık altında ele alarak açıklamıştır. Çalışmamız beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, eserin müellifinin hayatı, hocaları, öğrencileri ve eserleri hakkında genel bilgiler verilmektedir. İkinci bölümde, bu çalışmada faydalanılan yazma nüshalar, tahkik ve tercümede takip edilen yöntem ve eserin tanıtımıyla ilgili bilgiler yer almaktadır. Üçüncü bölümde eserin tahkikli metnine yer verilmiştir, Dördüncü bölümde Arapçadan Türkçeye yapılan tercüme yer almaktadır. Son bölüm olan beşinci bölümde ise eserin tahlil ve değerlendirmesi yapılarak çalışma sonlandırılmıştır.