Sıfır değer kesilmiş regresyon yöntemleri ve uygulaması


Creative Commons License

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RIDVAN KARA

Danışman: Abdullah Yeşilova

Özet:

Bu çalışmada; Türkiye İstatistik Kurumu’ndan alınan 2009-2013 yılları arasında Türkiye’de işlenmiş bazı suç verileri kullanılmış ve iki farklı bağımlı değişken kullanılarak regresyon yöntemleri karşılaştırılmıştır. Bu suçlar yedi coğrafi bölgeye göre yeniden düzenlenmiştir. Akdeniz Bölgesi referans alınarak bölgelerin suç oranları ve 2009 yılı referans alınmış ve yıllar karşılaştırılmıştır. İstatistiksel analizlerde sıfır değer kesilmiş regresyon (zero truncated regression) yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmada, kötü muamele, cinsel suçlar, ateşli silahlar ve bıçaklarla ilgili suçlar, öldürme, yaralama, yağma, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma-satın alma, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçlarının korelasyonları da incelenmiştir. Oluşturulan birinci modelde “cinsel suçlar” bağımlı değişken olarak alınmış ve diğer suçların cinsel suçlar ile ilişkisi ve kolerasyon değerleri incelenmiştir. Cinsel suçlarda, 2009 yılına göre; 2010 yılında 1,47 kat, 2012 yılında 2,18 kat, 2013 yılında ise 3,35 kat artış gözlemlenmiştir. Bölgeler bazında ise cinsel suçlarda Akdeniz Bölgesi’ne göre Doğu Anadolu Bölgesi’nde %66, Güney Doğu Anadolu Bölgesi’nde %67, Karadeniz Bölgesi’nde ise %36 azalma olduğu tespit edilmiştir. İkinci modelde ise “kötü muamele” suçunun diğer suçlar ile ilişkisi ve kolerasyonu incelenmiştir. Kötü muamele suçunda Akdeniz Bölgesi’ne göre Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde %85, Doğu Anadolu Bölgesi’nde %77, Karadeniz Bölgesi’nde %52 azalma meydana gelmiştir. Kötü muamele suçunda yıllar arasında istatistiksel olarak önemli bir değişim saptanmamıştır. Yüksek düzeyde ilişki tespit edilen suçlar, cinsel suçlar-yaralama (0.90), cinsel suçlar-öldürme (0.83), cinsel suçlar-kişiyi hürriyetinden yoksun kılma (0.82), öldürme-yaralama (0.86), öldürme-yağma (0.86), yağma-yaralama (0.84) olarak tespit edilmiştir. Tüm bu analizler ışığında suçların birbiri ile ilişkisi, yıllara ve bölgelere göre değişiminin sosyolojik temelleri ve alınması gereken önlemler tartışılmıştır