Öğretmenlerde Çözüm Odaklı Düşünme İle Mutluluk İlişkisinde Sürekli Umut ve Yaşam Doyumunun Aracı Etkisinin İncelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri (Yl) (Tezli), Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FUAT AYDOĞDU

Danışman: Selami Tanrıverdi

Özet:

Öz

 Bu araştırmada öğretmenlerde çözüm odaklı düşünme ile mutluluk ilişkisinde sürekli umut ve yaşam doyumunun aracı etkisinin belirlenmesine yönelik bir modeli test etmek amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini 2019 - 2020 eğitim öğretim yılında Muş İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı Muş merkez ve ilçelerinde bulunan okul öncesi, ilkokul, ortaokul, lise ve Rehberlik ve Araştırma Merkezleri’nde görev yapan 479’u kadın, 307’si erkek olmak üzere toplam 786 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada toplanan veriler, Çözüm Odaklı Düşünme Envanteri, Sürekli Umut Ölçeği, Yaşam Doyumu Ölçeği ve Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formu ile elde edilmiştir. İlişkisel tarama modelinde yürütülen araştırmada verilerin analizi için SPSS Statistics 25 ve AMOS 24 programları kullanılmıştır. Araştırma kapsamında önerilen model, yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmiş ve kabul edilebilir uyum değerleri ile doğrulanmıştır. Araştırma kapsamında yapılan fark istatistiklerine göre öğretmenlerin çözüm odaklı düşünce ve tüm alt boyutları, sürekli umut, yaşam doyumu ve mutluluk düzeyleri istenilen sosyal ilişkilere sahip olma durumuna göre farklılaşmıştır. Öğretmenlerin çözüm odaklı düşünce alt boyutlarından problemden ayırma, kaynakları harekete geçirme boyutları ile yaşam doyumu düzeyleri cinsiyetlerine göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılaşmıştır. Modelde, çözüm odaklı düşünce ile mutluluk ilişkisinde erkek örnekleminde sürekli umut ve yaşam doyumunun kısmi aracılığı, kadın örnekleminde ise tam aracılık rolü saptanmıştır. Buna göre araştırmada öğretmenlerin çözüm odaklı düşünme düzeyinin sürekli umut ve yaşam doyumu düzeyleri üzerinde, bunların da mutluluk üzerinde anlamlı birer yordayıcı olduğu belirlenmiştir. Çözüm odaklı düşünce ile mutluluk arasında modelde belirlenen dolaylı etkinin anlamlı olduğu bulunmuştur. Bulgular alanyazın kapsamında tartışılmış araştırmacı ve uygulayıcılara çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar sözcükler: çözüm odaklı düşünce, sürekli umut, yaşam doyumu, mutluluk, öğretmenler.