Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Seda BOĞOKŞAYAN
Danışman: Fikret Altındağ
Özet:
. Dietilnitrozamin
(DEN), nitrozamin grubundan olan toksik ve karsinojenik bir bileşiktir.
Melaninler bitkilerden mikroorganizmalara kadar birçok türde bulunan pigmentler
olup eumelanin (EM) de melanin alt birimlerindendir. Yapılan çalışmalarda
antioksidan, anti-inflamatuar ve antimikrobiyal gibi özelliklerinin olduğu
bildirilmiştir. Bu çalışmada sıçanlarda DEN ile indüklenen karaciğer hasarında
EM etkinliği araştırılmıştır. Bu amaçla; her grupta 6 adet toplamda 36 adet
erkek sıçan kullanılarak kontrol, DMSO, DEN, DEN+EM10, DEN+EM15 ve DEN+EM20
gruplarına ayrıldı. Kontrol grubuna bir hafta intraperitoneal (i.p) serum
fizyolojik uygulandı. DMSO grubuna bir hafta i.p DMSO uygulandı. DEN grubuna
tek doz 200 mg/kg i.p DEN uygulandı. DEN+EM10, DEN+EM15 ve DEN+EM20 gruplarına
bir hafta sırasıyla 10, 15 ve 20 mg eumelanin i.p uygulandı ve tek doz 200
mg/kg DEN i.p uygulandı. Çalışmanın sonunda sıçanlardan stereoloji,
histopatoloji, immunohistokimya ve biyokimya analizleri için örnekler alındı.
Çalışmamız stereolojik analizinde grupların damar hacim yoğunluklarında
istatistiki açıdan farklılık görülmedi. Histopatolojik olarak
hematoksilen-eozin ile yapılan boyamalarda kontrol ve DMSO grupları normal
histolojik yapıdayken, DEN grubunda yoğun inflamatuar hücre infiltrasyonu,
yoğun hidropik dejenerasyon ve orta derecede nekrotik hücrelere rastlandı.
DEN+Eumelanin gruplarında ise bu değişikliklerin önemli derecede azaldığı
gözlendi. Masson trikrom ile yapılan boyamalarda gruplar arası farklılık
gözlenmedi. PAS boyamada ise kontrol ve DMSO gruplarında yoğun PAS pozitif
hücrelere rastlanırken DEN+EM10 ve DEN+EM15 gruplarında orta derecede PAS
pozitif hücreler, DEN ve DEN+EM20 gruplarında ise düşük derecede PAS pozitif
hücreler görüldü. İmmunohistokimyasal olarak DEN grubunda PCNA, Kaspaz-3, TNF-α
ve IL-6 ekspresyonlarında artış gözlenirken DEN+EM10 ve DEN+EM15 gruplarında
PCNA, TNF-α ve IL-6 ekspresyonları düşük ve Kaspaz-3 ekspresyonu negatifti.
DEN+EM20 grubunda PCNA düşük ekspresyon, TNF-α ve IL-6 ekspresyonları orta
derecede ve Kaspaz-3 ekspresyonu negatifti.
DEN uygulaması AST, ALT ve MDA düzeylerini artırırken, KAT düzeyini
azalttı. DEN+EM10 ve DEN+EM15 gruplarında DEN grubuna göre AST, ALT, MDA düzeyi
düşerken KAT düzeyinde artış oldu. DEN+EM20 grubunda AST, MDA ve KAT
değerlerinde anlamlı bir değişiklik olmazken ALT seviyesi azaldı. Çalışmamızın
bulguları eumelaninin DEN kaynaklı hepatotoksik etkiye karşı koruyucu etkiye
sahip olduğunu göstermektedir.