Şırnak ili buğday üretim alanlarındaki arpa sarı cücelikvirüs (Barley yellow dwarf viruses; BYDVs)'lerinin multipleks RT-PCR yöntemiyle araştırılması ve bazı virüs izolatlarının moleküler karakterizasyonu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Orhan KAPAN

Danışman: Mustafa Usta

Özet:

Şırnak ili ve ilçelerinde buğday üretim alanlarında Arpa sarı cücelik virüslerini (BYDV-PAV, BYDV-MAV, BYDV-SGV, BYDV-RMV ve CYDV-RPV) belirlemek amacı ile 2020 yılında survey çalışmaları yapılmıştır. Survey çalışması kapsamında toplanan 411 örnekte virüs tespiti için multipleks RT-PCR ve RT-PCR yöntemleri kullanılmıştır. Bölgeden toplanan 411 buğday örneğine uygulanan PCR testleri sonucu sonrası toplamda 55 (% 13.38) tane pozitif örnek tespit edilmiş ve bu örnekler içerisinde 40 tane örnekte BYDV-PAV (% 9.73), 3 örnekte CYDV-RPV (% 0.73) virüsleri tespit edilirken 12 örnekte BYDV-PAV+CYDV-RPV (% 2.91) karışık infeksiyonları tespit edilmiştir. Tespit edilen virüslerin kılıf protein gen bölgesinin karakterizasyonu için herbir virüs türünden ikişer pozitif izolat seçilerek kılıf protein gen bölgeleri karakterize edilmiştir. BYDV-PAV Şırnak 1 izolatı OL685734 ve Şırnak 4 izolatı OL685736 erişim numaralarıyla, CYDV-RPV Şırnak 12 izolatı OL685735 ve Şırnak 33 izolatı OL685737 erişim numaralarıyla Gen bankası (NCBI)'na kaydı yapılmıştır. Şırnak ili ve ilçelerinde Arpa sarı cücelik virüslerinin tespiti için yapılan bu çalışmada BYDV-MAV, BYDV-SGV ve BYDV-RMV virüsleri görülmezken, BYDVPAV ve CYDV-RPV virüsleri tespit edilip burada ilk defa raporlanmıştır.