Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Enver KARASU
Özet:
Çalışma alanı, Iğdır ilinin batısında, Neojen yaşlı Kağızman-Tuzluca Havzası’nın
Tuzluca kesiminde yer almaktadır. Bu tez çalışmasında Miyosen yaşlı litostratigrafik
birimler (Turabi Formasyonu, Çincavat Formasyonu ve Tuzluca Formasyonu) çalışılmış
olup, bu birimler evaporatik, karbonatlı ve killi kayaçlarla temsil edilmektedirler. Ölçülü
kesitler boyunca alınan kayaç örneklerinin XRD tüm kayaç bileşimlerinde kuvars,
feldispat, mika, kalsit, jips ve halit mineralleri belirlenmiştir. Kil fraksiyonlarında ise
smektit, illit, klorit ve paligorskit mineralleri saptanmıştır. SEM ve EDS çalışmalarıyla
bu minerallerin varlıkları ortaya konulmuştur. Ana kayaç petrografi çalışması ve paleo
ortamsal çalışmalar jips, halit ve paligorskit minerallerinin kökenlerinin otijenik
olduğunu; kalsit mineralinin kökeninin hem otijenik hem de detritik olduğunu; smektit,
klorit, illit, kuvars, feldispat ve mika minerallerinin kökenlerinin ise detritik olduğunu
göstermiştir. Formasyonlarda baskın kil mineralinin smektit olması aynı zamanda klorit,
illit ve paligorskitin bulunması havzanın alkali koşullar altında çoğunlukla sıcak ve nemli,
zaman zaman da kurak ve soğuk şartlar altında geliştiğini göstermektedir. SiO2’in diğer
majör oksitlerle (CaO, MgO ve SO3 hariç) pozitif korelasyon göstermesi, kil ve kırıntılı
malzeme girdisi olduğunu, SiO2’in SO3 ve CaO ile negatif korelasyonu ise suyun
buharlaşması nedeniyle havza sığlaşması sonucu CaSO4 çökeltilerinin oranının azalması
ile ilişkilendirilmiştir. Ana kayaç petrografi çalışması ve seçilmiş iz elementlerden U, Nb,
Cu, Ni, Co, Sr elementlerinde zenginleşme; Ba, Rb, Zr, Zn, Pb elementlerinde tüketilme
gözlenmesi formasyonları oluşturan birimlerin ana kayacının nötr-mafik-ultramafik
bileşimde olduğuna işaret etmektedir.