Siirt İli Havzasındaki Sivrisinek (Diptera: Culicidae) Türlerinin Tespiti, Yoğunluğu ve Moleküler Karakterizasyonun Yapılması


Dilmen H.(Yürütücü), Özgökçe M. S., İnal B., Çiftçi M. C., Kara H., Özer Dilmen M.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2024

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Aralık 2022
  • Bitiş Tarihi: Kasım 2024

Proje Özeti

Sivrisinekler çok eski zamanlardan beri insanları etkileyen ve rahatsızlıkların kaynağı olarak bilinmektedir. Dünya üzerinde geniş adaptasyon yeteneğine sahip ve yaygın olarak bulunan sivrisinekler malarya, filariosis, sarıhumma, denk ateşi, denk kanamalı ateşi, Japon ensefaliti, Batı Nil Virusu enfeksiyonu ve arboviral ensefalitler gibi birçok önemli hastalığın vektörlüğünü yapmaktadır. Son yıllarda yapılan çalışmalarda bazı yeni türlerin Türkiye'de varlığı ilk kez kaydedilmiştir. Ülkemizde çok az bilinen yerlerden birisi de Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin kuzeydoğu ucunda yer alan Siirt ili, sınırları içinde yer alan Botan Vadisi'nin orta ve aşağı kesimleridir. Botan Vadisi'nin bu kesimleri akarsular, irili ufaklı çok sayıda doğal dere ve çay özellik gösteren su alanlarının yanı sıra durgun doğal veya yapay su alanları bulunmaktadır. Botan vadisi üzerinde yapılan Türkiye ve Avrupa'nın en büyük barajı olan Çetin Barajı'nın yanı sıra Alkumru Barajı, İncir Barajı, Pervari Barajı, Keskin Barajı, Oran Barajı, Kirazlık Barajı, Narlı Barajı Aksa ve Ilısu barajı olmak üzere toplam 8 baraj su tutmaya başlamıştır. Bölgede sulak alanların artmasına bağlı olarak birçok sinek türü gibi hayvan türlerinin varlıklarının artacağı büyük olasıdır. Doğal su alanlarındaki değişmelerin doğru yorumlanması ve bu alanların korunması için gerekli önlemlerin alınması açısından tespitlerin doğru yapılması son derece önemlidir. Sucul ekosistemlerde yaşayan Diptera larvalarına hemen her su kütlesinde oldukça yüksek popülasyon yoğunluklarında rastlanabilmektedir. Yürüteceğimiz bu çalışma ile Siirt ili bodan vadisinde rastlanan sivrisinek türleri, türlerin dağılımı, türlerin bulunduğu üreme habitatları ve çalışmanın yapıldığı aylardaki sivrisinek tür kompozisyonunun ortaya konulması amaçlanacaktır. Bunlara ilaveten ele alınan bu çalışmada daha net tür ayrımının yapılması için moleküler yöntemlerde Sitokrom C oksidaz alt birimi I (COI) ve 16S rRNA gen bölgesi kullanılarak...