Özgökçe, F., Parin, S, Kuşman, T., ve Özaktaş, T, 2019-2020. “Van İli’nde Biyolojik Çeşitliliğe Dayalı Geleneksel Bilginin Belirlenmesi Projesi” T.C., Tarım ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma Ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü

---

Özgökçe F. (Yürütücü)

Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje, 2019 - 2020

• Proje Türü: Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje
• Başlama Tarihi: Ağustos 2019
• Bitiş Tarihi: Ekim 2020

Proje Özeti

Van ili içerisinde 13 ilçe (Bahçesaray, Başkale, Çaldıran, Çatak, Edremit, Erçiş, Gevaş, Gürpınar, İpekyolu, Muradiye, Özalp, Saray ve Tuşba) 693 mahalle bulunmaktadır (www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx). Van ilinde 13 ilçeye bağlı ve Van ilini tam olarak temsil edebilecek mahallerde yürütülen bu çalışma ile yöre insanları tarafından farklı amaçlar için kullanılan bitkilere, hayvanlar ve diğer biyolojik çeşitliliğe ilişkin kullanım kültürünün tüm ayrıntıları ile araştırılması ve araştırma sonucunda elde edilen verilerin arşivlenmesi ile bu kültürün gelecek nesillere doğru aktarılması hedeflenmiştir. Çok zengin bir biyolojik çeşitliliğe sahip olan araştırma bölgesinde en köklü bilgilere halkın yaşam şartlarını tamamen değiştirecek bir kent hayatının olmadığı, ulaşımın zor olduğu ve geleneksel hayatı bir nebze de olsa terk etmeyen yerlerde daha çok veriye ulaşılmıştır.

 Van İli Biyolojik Çeşitliliğe Dayalı Geleneksel Bilginin Belirlenmesi projesi kapsamında 29.06.2019 - 18.07.2020 tarihleri arasında projede görev alan tüm uzmanların ve Lisansüstü, lisans öğrencileri ile Van İli Doğa Koruma Milli Parklardan personellerin katılımı ile projenin arazi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen yetmiş iki (72) günlük arazi çalışmaları sonucunda 107 Mahalle ziyaret edilmiştir. Mahalle ziyaretleri öncesi muhtarlar, Okul öğretmenleri, İmamlar ve Kanat önderleri ayrı ayrı telefon ile aranarak randevulaşıp proje hakkında bilgi verilmiş, çalışmanın yapılacağı tarihler karşılıklı belirlenmiştir. Geleneksel bilgiye sahip kişilerin belirlenebilmesi için belirtilen kişiler ile yapılan görüşmeler ve okullarda yapılan anketler doğru kaynak kişilere ulaşmayı kolaylaştırmıştır. 

 

Proje kapsamında alanda 72 günlük arazi çalışmasında Biyolojik Çeşitliliğe dayalı Etnobiyolojik kullanımları tespit edilen taksonlara ait örnekler toplanmış ve teşhis edilmiştir. Van ilinde 13 ilçeye bağlı 107 mahalle arazi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. 129 Kadın 148 Erkekten olmak üzere toplam 277 kişiden bizzat arazide Biyolojik Çeşitliliğe Dayalı Geleneksel bilgiler kayıt edilmiş ve ilgili biyolojik materyaller toplanmıştır. Kullanımı belirlenen her bir bitkinin familya adı, Latince adı, yerel adı, lokalite bilgileri, toplanma yeri ve toplanma tarihleri, bitkinin kullanılan kısmı, kullanım tarifi ve kullanıcılar hakkındaki detaylı bilgileri Tarım ve Orman Bakanlığı’nın veri tabanına aktarılmıştır.