Akademik Veri Yönetim Sistemi
Atlıhan R. (Yürütücü), Erdinç Ç., Demirer Durak E., Önalan Ş.
TÜBİTAK Projesi, 2020 - 2022
Kimyasal pestisit kullanımına dayalı bir zararlı
yönetim anlayışı sürdürülebilir değildir. Bu nedenle tüm dünyada alternatif
yaklaşım ve yöntemlere olan gereksinim gittikçe artmaktadır. Son zamanlarda
zararlılara karşı bitki gelişimini ve direncini arttırmak ve biyolojik mücadele
anahtar stratejiler olarak görülmektedir. Toprak kökenli çeşitli
mikroorganizmalar doğrudan ve bitki aracılı mekanizmalar yoluyla bitkinin
büyümesi sağlığı ve direnci üzerinde pozitif etkilerde bulunmaktadırlar. Bu
etmenler arasında çeşitli nişlerde kolonize olma yetenekleri ve her yerde
bulunabilmeleri nedeniyle Trichoderma spp
önemli yer tutmaktadır. Bu fungal etmenler biyolojik mücadele ajanı ve
mikrobiyal gübre olarak kullanılmakta olup, bitki hastalıkları ile mücadelede
üzerinde en çok araştırma yapılan mikroorganizma gruplarından birini
oluşturmaktadır. Bu yararlı mikroorganizmalar böcekler ile de bitki
aracılığıyla interaksiyona girer ve genellikle herbivor böcekler üzerine
negatif etkide bulunurlar. Son yıllarda bu mikroorganizmaların bitki
aracılığıyla zararlılar üzerine etkileri incelenmektedir. Toprak kökenli bu
funguslar bitki gelişimini teşvik etmekle birlikte dokularda “uyarılmış
sistemik dayanıklılık” (Induced Sistemic Resistance – ISR) olarak tanımlanan
bir proses ile bitki dayanıklılığını uyarabilmekte ya da teşvik
edebilmektedirler.
Bu çalışmada pamuk (Gossypium hirsutum) bitkisine ayrı ayrı ve kombinasyon halinde uygulanan
bazı ticari ve yerel Trichoderma türlerinin
pamuğun önemli bir zararlısı olan Spodoptera
exigua (Lepidoptera: Noctuidae)’nın populasyon performansı ve beslenme
kapasitesi üzerine bitki aracılığıyla etkileri incelenecektir. Böylece S. exigua ile mücadelede bu
etkileşimlerden yararlanılma olasılıkları değerlendirilecektir. Ayrıca söz
konusu üçlü etkileşimlerin zararlı yönteminde kullanılabilmesine olanak
sağlayabilecek önemli bilgiler ve ipuçları elde edilebilecektir.