Iğdır Ovasın da Doğal Olarak Yetişen Şeftali Genotiplerinin Genetik Çeşitliliğinin Belirlenmesi


Demirel S., Aslantaş R., Pehluvan M.(Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Y.Lisans, 2017 - 2018

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Ekim 2017
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2018

Proje Özeti

Türkiye meyvecilik kültürü çok eskilere dayanmasının yanında birçok bitkinin de anavatanlarından ve doğal yayılış alanlarından biridir. Şeftali (Prunus persica), hem meyve olarak tüketilen, hem de süs bitkisi olarak kullanılan bir türdür. Şeftali, farklı ekolojik koşullara kolay adaptasyon sağlaması, kısa sürede meyveye yatması, hasat periyodunun uzunluğu ve değişik tüketim şekillerinin olmasından dolayı dünya üzerinde geniş bir alana yayılmıştır. Başka ülkelerden introdüksiyonu yapılan standart çeşitlerin yetiştiricilikte kullanılması, doğal afetler ve farklı sebeplerden dolayı genetik çeşitliliğimiz hızla erozyona uğramaktadır. Dolayısıyla şeftalide genetik çeşitliliğin ortaya konması hem gelecek nesiller adına bırakılacak önemli miras olması hem de sürdürülmekte olan ve sürdürülecek olan ıslah çalışmaları açısından önem taşımaktadır.

Bu projede 2016 Ağustos ayında Prunus persica türüne ait genotiplerin sürvey ve arazi taraması yapılmış ve şeftali genotiplerine ait yaprak örnekleri toplanmış olup, bu yapraklardan elde edilecek genomik DNA kullanılarak primerler (moleküler markörler) ile PCR işlemi gerçekleştirilecektir. Kullanılacak olan moleküler markörlerin güvenirliliğini belirlemek amacıyla PCR işlemi 24 genotipte gerçekleştirilecektir. Daha sonra iyi sonuç veren moleküler markörler kullanılarak tüm şeftali genotiplerinin PCR işlemi gerçekleştirilerek DNAlar çoğaltılacaktır. Çoğaltılan DNA parçaları Agaroz Jel elektroforezinde koşturulacak ve daha sonra görüntüleme cihazı altında görüntülenecektir. Bantların varlığına bakılarak var olma durumunda 1 yok olma durumunda ise 0 olarak kodlanacaktır. Oluşturulan moleküler markör verileri Mega (Molecular Evolutionary Genetics Analysis) paket programı kullanılarak analiz edilecektir. Bu program kullanılarak, öncelikle genotipler arasındaki benzerlik indeksleri hesaplanacak ve UPGMA dendogramları belirlenecektir. 100 tekrar ile bootsrapt analizi yapılmak suretiyle konsensüs dendogram belirlenecektir. Sonuç olarak, Iğdır ovasında yetişen yerel şeftali genotipleri arasındaki genetik çeşitlilik ortaya konacaktır.