AKILLI ULAŞIM SİSTEMLERİ KAPSAMINDA TOPLU TAŞIMA DURAK TÜR VE KONUMUNA BAĞLI KAVŞAK GECİKME SÜRESİ HESABI


Özen H.(Yürütücü), Maltaş A., Saraçoğlu A., Gündoğan F.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2019 - 2020

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Şubat 2019
  • Bitiş Tarihi: Eylül 2020

Proje Özeti

Ulaşım ağı üzerinde yer alan kavşaklar, yol ağı kapasitesi ve trafik güvenliği açılarından önemli yol

elemanlarıdır. Kavşaklarda performans ya da hizmet düzeyi, kavşağın hizmet ettiği toplam taşıt sayısı veya

kavşağın sebep olduğu taşıt başına gecikmeler ile belirlenmektedir. Kavşak gecikmeleri; işletme

koşullarına bağlı kavşak denetim biçimi, sinyal süresi, taşıt ve yaya talebi gibi değişkenlerin yanı sıra,

kavşak türü, geometrisi, kavşak etki alanında bulunan toplu taşıma durak tür ve konumları, yol kenarı

parklanmalar gibi parametrelere bağlı olarak hesaplanmaktadır. Ülkemizde, toplam yolculuklarda toplu

taşıma sistemi karayolu taşımacılığının payı yüksek olup şehir merkezlerinde taşıt trafiğinde önemli bir

paya sahip bulunmaktadırlar. Dolayısıyla sinyalize kavşaklarda durak konumuna da bağlı olarak toplu

taşıma kaynaklı büyük gecikmeler söz konusu olabilmektedir. Bu nedenle, toplu taşıma durak konumu ve

tipi sinyalize kavşakların bulunduğu kesimlerde tasarım aşamasında durak yerinin belirlenmesi ve işletme

aşamasında ise sinyal süresi hesabında önemli etkilere sahiptir.

Projenin amacı, akıllı ulaşım sistemleri kapsamında sinyalize kavşakların etki alanında bulunan toplu

taşıma durak tür ve konumunun kavşak gecikme süresine etkisinin toplu taşıma konum verisi (Automatic

Vehicle Location-AVL) kullanılarak belirlenmesidir. Bu kapsamda, İstanbul il sınırları dahilinde farklı durak

tip ve konumlarına göre kavşaklar belirlenip, söz konusu bu kavşaklar üzerinde kavşak gecikmelerinin

hesaplanmasına esas veriler toplanarak kavşak gecikmeleri hesaplanacaktır. İlgili kavşaklardan geçen

toplu taşıma hatlarına ilişkin konum verisi ile arazi çalışmalarıyla elde edilen gecikmeler arası ilişki farklı

yöntemler kullanılarak analiz edilecektir. Bu veriler kullanılarak, akıllı ulaşım sistemlerinin uygulamaları

dahilinde sinyalize kavşak civarında yer alan toplu taşıma duraklarının türü, taşıt kapasitesi, konumu ve

kavşağa olan uzaklığı, toplu taşıma sıklığı gibi parametrelerin etkisi belirlenecektir.