Açıkgöz E., Keskin S., Çakır M.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Doktora, 2022 - 2025
Psöriazis (sedef hastalığı), dünya nüfusunun %2-3'ünü etkileyen, obezite, kardiyovasküler hastalık vedepresyon ile giderek artan kronik inflamatuvar bir multisistemik deri hastalığıdır. İnterlökin (IL)-17'ninaracılık ettiği, immün hücreler ve keratinositler arasındaki dinamik etkileşim sonucu gelişen inflamasyon,hastalığı başlatır. Daha sonra IL-23 ve tümör nekroz faktörü (TNF) gibi hastalığın gelişiminde rol oynayanbaşlıca sitokinler, NLRP3 inflamazom adı verilen multiprotein kompleksini aktifleştirerek psoriazispatogenezinin gelişmesine ve ilerlemesine katkıda bulunduğundan, inflamazomların psöriazisteki etkinrolleri son yıllarda araştırmacıların dikkatini çekmiştir. Keratinositler, psöriazisteki inflamasyonunaktivasyonunda önemli bir bileşen olduğundan, çalışmalar keratinositlerin hiperproliferasyonunun NLRP3inflamazom bileşenlerini eksprese ettiğini ve aktive edilmiş kaspaz-1 ve ASC proteinlerinin spesifik birşekilde salgılanarak kronik inflamatuvar süreci hızlandırdığını bildirmiştir. Bu nedenle, NLRP3 inflamazombileşenlerini inhibe edebilen, anti-inflamatuvar sinyal yollarının uyarabilen ve epidermal keratinositlerinçoğalmasını engelleyebilecek yeni fitoterapötik potansiyel aday moleküller ile kombine kök hücre tedavileri,psöriazis patogenezinin önlenmesinde uzun süreli etkin bir tedavi yöntemi olabilir. Bergenin (BER),Ayurveda tıbbında kullanılan anti-inflamatuvar ve immünomodülatör özelliklere sahip bir trihidroksibenzoikasit glikozittir. Mezenkimal kök hücreler (MZKH), immünomodülatör, immünsupresör, biyoaktif maddelerisalgılama yetenekleri ve farklılaşma kapasiteleri sayesinde preklinik ve klinik araştırmalarda kutanözhastalıkların tedavisinde kullanılan hücresel tedavi yöntemlerinden biridir. Sunulan çalışmada, öncelikleimiquimod (IMQ) ile oluşturulacak in vitro psöriazis modelinde, ilaç etken aday molekül BER’inHaCaT hücre hattında potansiyel etkileri belirlenecektir. Daha sonra IMQ ile indüklenecek in vivo psöriazismodelinde BER ve MZKH’lerin hem tek başına hem de kombine uygulanmasının, psöriazispatogenezinde etkin rollere sahip Nrf2 ve SIRT1 sinyal yolakları ile NLRP3 inflamazom bileşenleriüzerindeki potansiyel etkinliklerinin, histopatolojik, immünohistokimyasal, biyokimyasal ve stereolojikyöntemlerle incelenmesi amaçlanmıştır. |