Yıldız G. (Executive), Şeker Karatoprak G., Ilgün S., Yilmaz M. A., Demirci B.
Project Supported by Higher Education Institutions, 2024 - 2024
Bitkisel sekonder
metabolitlerin insan sağlığındaki rolleri ve farmasötik ilaç olma
potansiyelleri giderek daha çok araştırmacının ilgisini çekmektedir. Buna
paralel olarak da çok geniş biyolojik aktivite spektrumuna sahip sekonder
metabolitler tespit edilmektedir. Sekonder bileşiklerin biyosentezi, çeşitli
stres koşullarından önemli ölçüde etkilenmektedir. Bu koşullar sebebiyle miktarı
ve varlığı değişen sekonder bileşiklerin biyokimyasal süreçlere etkisi de
değişim göstermektedir. Bu konu kapsamında özellikle günlük hayatta baharat,
gıda ve çay amaçlı olarak yaygın kullanıma sahip, sekonder bileşikler
bakımından zengin olan kekiğin kimyasal profiline bağlı biyolojik etki
mekanizmasındaki değişimi araştırmaya değer bulunmuştur. Origanum minutiflorum, Isparta Sütçüler bölgesinde sürdürülebilir bir
şekilde hasat edilen, Türkiye’nin ticari ve endemik kekiklerindendir. Bu
çalışmada üç farklı yılda (2018, 2020, 2021) toplanan O. minutiflorum örneklerinin biyolojik aktivitelerinin ve sekonder
metabolitlerinin yıl bazlı değişiminin değerlendirilmesi planlanmıştır. Bu
amaçla farklı yıllarda toplanan bitki örneklerinden hazırlanan uçucu yağların
ve ekstrelerin in vitro olarak tirozinaz, elastaz, ksantin
oksidaz ve α-amilaz enzim inhibisyon etkileri ve HeLa hücre hattı üzerine
sitotoksik etkileri araştırılacaktır. Uçucu yağların kimyasal kompozisyonu Gaz
Kromatografisi (GK) ve Gaz Kromatografisi-Kütle Spektrometrisi/Kütle
Spektrometrisi (GK-KS/KS) ile incelenecetir. Ekstrelerin kimyasal içeriği
fenolik ve non-fenolik bileşikler açısından Yüksek Basınçlı Sıvı
Kromatografisi-Kütle Spektrometrisi/Kütle Spektrometrisi (YBSK-KS/KS) ile
analiz edilecektir. Ayrıca ekstreler toplam fenol ve toplam flavonoit açısından
da değerlendirilecektir. Ekstrelerin radikal süpürücü etkileri TLC-DPPH metodu
ile incelenecektir.