Akademik Veri Yönetim Sistemi
Akar K. (Yürütücü)
TAGEM Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Projesi, 2020 - 2022
Brucella melitensis (B. melitensis) kaynaklı
Bruselloz enfeksiyonu ülkemizdeki küçükbaş hayvanlarında yüksek prevalans ile seyretmektedir. Bu çalışmada, 2009 ve 2017 yılları arasında Türkiye’nin yedi coğrafik
bölgesinde bulunan farklı çiftliklerden gönderilen atık yapan koyun, keçi ve
sığır konakçılarına ait numunelerden izole edilen ve Pendik Veteriner Kontrol
Enstitüsü Müdürlüğü Brusella Aşıları
Üretim ve Referans Laboratuvarında tiplendirilen 50 adet B. melitensis suşunun Multilokus Değişken
Sayıda Ardışık Tekrar Analizi (MLVA) ve Multilokus Dizi Tiplendirme (MLST)
yöntemleri ile genotiplendirilmesi amaçlandı.
Çalışmada
kullanılan izolatlar, Serum Dekstroz Agar Besiyerine pasajlandıktan sonra B. melitensis olduklarına teyit etmek amacıyla klasik
biyotiplendirme metodu yapıldı ve biyovarlarına göre tiplendirildi. Referans
suşları ile 50 adet çalışma izolatının DNA ekstraksyonu ticari kit protokolüne
uygun olarak gerçekleştirildikten sonra suşlar MLST ve MLVA ile
genotiplendirildi. Sonuçlar Hunter Gaston Diversity Indexe (HGDI) göre
değerlendirildi.
Genotiplendirme metotları için 17 adet B. melitensis bt1, 2 adet B. melitensis bt2, 23 adet B. melitensis bt3 ve 8 adet atipik B. melitensis izolatı kullanıldı. MLST metodunda 2 profil tespit edildiği ve
ayrım gücünün yeterli olmadığından dolayı HGDI değeri hesaplanmamıştır. MLVA
metodu için HGDI değerlerinin 0,55 ile 0,88 arasında değiştiği, ama en ayırt
edici lokusun Bruce16 (HGDI=0,88) olduğu, onu
Bruce04 (HGDI=0,86) ve Bruce30’un (HGDI=0,86) takip ettiği belirlendi. MLVA-16’ya göre
çalışılan 50 adet izolatta 46 farklı genotip tespit edildi. Toplam 50 adet
izolat profilinin 30 adedinin veritabanı ile birebir eşleştiği, kalan 20
adedinin veritabanında yer almadığı belirlendi. Bu 30 adet izolatın %93,3’ünün
insan izolatları ile birebir aynı olduğu belirlendi. MLVA-8’e göre ise tüm
izolatlarda genotip 43’ün yaygın olduğu tespit edildi. MLST ile 39 suşta
özellikle Doğu Akdeniz Bölgesindeki ülkelere ait izolatlarda baskın olarak
belirlenen Sequence Typing (ST8) varlığı tespit edilirken, 11 suşta daha
önceden tanımlanmayan bir profil saptandı. ST8’in ve yeni ST’nin dizilimi
karşılaştırıldığında, glucokinase geninde varyasyon olduğu tespit edildi. B. melitensis Rev-1 aşı suşu ST7 genotipinde olduğu ve
saha izolatları ile tamamen farklı olduğu belirlendi. MLST ve MLVA metodları
ile B. melitensis biyovarları arasında ayrım yapılamadı. Bunun
yanısıra konakçı, bölge ve yıla göre suşlar arasında önemli farklılıklar
bulunamadı.
Sonuç
olarak, MLVA metodunun ayrım gücünün MLST’e göre daha yüksek olduğu, MLST
metodunun önceki yapılan çalışmalara göre belirlenen coğrafik kökenlere göre
suşların ayrımında yararlı olduğu belirlendi. Kullanılan her iki yöntemin, yeni çıkacak hastalık vakalarından elde
edilen izolatların takip edilmesine ve ayrıca hastalığın kontrol çalışmaları
için bölgeye hâkim genotipe göre yapılacak olası aşı çalışmalarına yön verebileceği
düşünülmektedir. MLVA metodu ile belirlenen profillerin insandakilerle aynı
olmasının konakçılar arası geçiş açısından Tek Sağlık konusunu gündeme
getirmektedir. Hayvan sağlığını korumanın insan sağlığı açısından çok önemli
olduğu görülmektedir.