Akademik Veri Yönetim Sistemi
21. doğu akdeniz aile hekimliği kongresi, Adana, Türkiye, 12 - 15 Mayıs 2022, ss.829-831
GİRİŞ
Geliştirilecek
Programın Teorik Temeli ve İhtiyacın Ortaya Konması
Tıp
Fakültesinde eğitim 6 yıl boyunca süren uzun ve zor bir süreçtir. Türkiye’de
tıp fakültesi ve tıp öğrenci sayısı son yıllarda artmaktadır. Tıbbi bilginin
her yıl katlanarak arttığı günümüzde eğitimin içeriği de değişmektedir.
Amacımız, Van Yüzüncü Yıl Tıp Fakültesi intörnlük öğrencilerinin ihtiyacını
karşılayacak bir aile hekimliği staj programı tasarımıdır. Bu çalışma analiz ve
planlama aşamalarıyla sınırlıdır.
TASARIM
SÜRECİ VE BULGULAR
Analiz
aşaması
Bu
aşamada ilk olarak aşağıda sıralanan yöntemler kullanılarak “ihtiyaç/problem
analizi” yapılmıştır.
*
Anabilim Dalı öğretim üyeleri ile birebir görüşme
*
Stajı almış 8-10 öğrenci ile odak grup görüşmesi
*
Stajı almış tüm öğrencilere, odak grup görüşmesinden çıkan özellikli bilgilerle
oluşturulan anketinin uygulanması
*
Aile Sağlığı Merkezi hekimleri ile küçük grup görüşmesi
Bu
analizlerde öne çıkan sonuçlar şunlar olmuştur: (1) staj içerisinde eğitimin
birinci basamağı içine alacak şekilde entegre edilmemiş olması, (2) hastane
polikliniği dışında uygulamalı eğitim verilmemesi, (3) poliklinikte
öğrencilerin sadece asistanlarla beraber çalıştığı mevcut programda eğitim
etkinliklerinin daha çok gözlemle sınırlı olması ve (4) ölçme-değerlendirme
yöntemlerinin yetersizliği.
İkinci
adımda “yeterlikler ve içerik analizi” gerçekleştirilmiştir. Bir Aile
Hekiminde olması gereken yeterlilikler ve programın teorik ve pratik içeriği; literatür,
WONCA’nın belirlediği yeterlikler, Ulusal ÇEP-2014 ve Van YYÜ GEP
(Genişletilmiş Eğitim Programı) çerçevesinde analiz edildi.
Planlama aşaması:
İkinci
aşama belirlenen problemler/ihtiyaçlar ve WONCA’nın belirlediği Aile Hekimliği
Çekirdek yeterlilikleri (Birinci basamak yönetimi, bütüncül modelleme, kapsamlı
yaklaşım vb.) ve içerik analizi sonuçları dikkate alınarak 1 aylık Aile
Hekimliği İntörnlük Programının planlaması gerçekleştirilmiştir.
Planlanan
programın genel başlıkları şu şekilde olmuştur;
•
İçerik; iş
başında öğrenme (WBL) ve uygulama ağırlıklı olacak şekilde Van YYÜ GEP baz
alınarak belirlenmiştir.
•
Eğitim Sürecinde;
fakültenin iki “Aile Hekimliği Polikliniği” ile bir “Acil Servis Polikliniği” ve
İl Sağlık Müdürlüğü bünyesinde olan altı birimlik “Aile Sağlığı Merkezi”
kullanılacaktır.
•
10-12 stajyer varlığı
üzerinden program yapılmış ve hafta sonu/gece nöbeti içermemektedir.
•
15 güne seminer
yerleştirilmiştir (10 gün öğrenci ve 5 gün öğretim üyesi).
•
Ölçme
değerlendirme (ÖD) alanları teorik bilgi, yeterlilik ve performans
değerlendirme olarak belirlenmiştir.
•
ÖD’de
kullanılacak yöntemler; olguya dayalı Çoktan Seçmeli ve Modifiye Yazılı Sınav,
Prosedürel Becerileri Direkt Gözleme (DOPS), Mini Klinik Değerlendirme Sınavı
(Mini – CEX) ve Seminer Sunum değerlendirmedir.
Program değerlendirme
(PD) aşaması
Program
değerlendirme aşaması, belirlenen dört değerlendirme alanı üzerinden (girdi, etkinlik
ürün ve çıktı) uygulamanın sürekli izlenmesi ve iyileştirilmesi esası dikkate
alınarak planlanmıştır. Değerlendirme sıklığı yılda 1 olarak planlanmıştır. Planlamada
Model olarak LOGIC model tercih edilmiştir.
SONUÇ
Tıp
Fakültesi eğitiminde “Aile Hekimliği Eğitimi” olarak da tanımlanmış olan bir
yıllık intörnlük döneminin planlanması uygulanması ve değerlendirmesinin
sistemli bir şekilde yürütülmesi önem arz etmektedir. “Aile Hekimliği Stajı” da
dahil olmak üzere bu eğitim döneminde yer alan tüm stajların planlamalarının öncesinde
gerçekleştirilecek analizler üzerinden yapılması ve klinik öğrenim
etkinliklerinin ağırlıklı olarak iş başında öğrenme ve değerlendirme yöntemleri
kullanılarak planlanması gerekmektedir.
Anahtar
Kelimeler: aile hekimliği, program tasarımı, ihtiyaç analizi,
yeterliğe dayalı eğitim