İHRACAT VE İTHALATTAN ALINAN VERGİLERİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDE ETKİSİNE AİT AMPİRİK BİR ÇALIŞMA: 2004–2016 TÜRKİYE ÖRNEĞİ


YERGİN H., Özar Ş., Görünüş Ç.

Atlas Journal, cilt.4, sa.12, ss.1010-1021, 2018 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 4 Sayı: 12
  • Basım Tarihi: 2018
  • Dergi Adı: Atlas Journal
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Other Indexes
  • Sayfa Sayıları: ss.1010-1021
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

ÖZET
İhracat ve büyüme arasında ilişki olup olmadığına yönelik olarak ulusal/ uluslararası alanda birçok çalışmalar yapılmıştır. İhracat ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki ve ilişkinin önemi ülkeye ve döneme göre değişiklik gösterebilmektedir. Türkiye için 2004–2016 yılları arasında ihracat ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkisinin varlığını araştırmak bu çalışmanın amaçlarındandır. Öte yandan ülkemizde ithalat ve ithalat işlemlerine çeşitli adlar altında vergiler uygulanmaktadır. Uygulanan vergilerin büyük çoğunluğu da ithalat faaliyetlerinde yoğunlaşmaktadır. Bu nedenle bu çalışmanın bir diğer amacı ithalde alınan vergilerin ekonomimiz üzerindeki etkilerini incelemektir. Günümüzde ithalat, ihracat yelpazemiz için büyük önem arz etmektedir ithalatta alınan KDV'nin kamu maliyesine yaptığı pozitif katkıların büyüklüğü gibi göz ardı edilemeyen gelişmeler bu çalışmamızın öneminin göstergesi olmaktadır. Genel bir ifadeyle bu çalışmada; 2004–2016 yılları arasında Türkiye’de ihracat ve ithalde alınan vergilerin ekonomik büyüme üzerinde bir etkisinin olup olmadığı analiz edilmiştir. Öncelikle çalışmamızda 2004–2016 yıllarına ait Türkiye verileri TÜİK resmi web sitesinden temin edildi. Daha sonra verilerin durağanlığı incelendi. Eğer stokastik süreçlerin şartlı olasılık dağılımları zaman içerisinde değişmiyorsa bu serilere durağan seriler denilir (İşleyen vd; 2017) Doğrusal regresyon modelinin kurulup EKK yöntemi ile tahminini gerçekleştirmek amacıyla gerekli olan varsayımların analizi yapıldı. Yapılan analizler sonucu; hata terimlerine ait ortalamanın sıfır olması, Jargue-Bera Normallik testi( Anlamlılık testi), Değişen varyans analizi( Heteroskedasticitywhite test), Hata terimlerinin ilişkisiz olma varsayımı(Otokorelasyon testi) ve Çoklu doğrusal bağıntı analizi( Variance Infalation Factors, VIF) varsayımları sağlanıp bu varsayımların sonuçları tablolar halinde verilip analizleri yapıldı. Tüm varsayımların sağlanmasından sonra doğrusal regresyon modeli kurulup ve sonuçlar tablo 5’te verildi.
Sonuçlara göre; R-squared değerinin 0,88 çıkması, bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkendeki değişmelerin %88’ini açıklayabildiğini ve açıklama gücünün yüksek derecede olduğu görülmektedir. Prob(F-statistic) sonucu ise kritik değer olan 0.05’ten küçük olduğu için, modelin bir bütün olarak anlamlı olduğunu ifade etmektedir. Ampirik sonuçlar, ihracat ve ithalattan alınan vergilerin ekonomik büyüme üzerinde pozitif ve istatistiki olarak anlamlı bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir.
Bu sonuç ihracatın artırılmasına yönelik politikaların ve ithalde alınan vergilerin arttırılması Türkiye’de büyümeyi artırdığını göstermektedir
Anahtar Kelimeler: İhracat, İthalat, Ekonomik Büyüme, İthalat Vergileri

ABSTRACT
There have been many studies in the national / international field regarding whether there is a relationship between export and growth. According to the importance of the country and the period ended and the relationship between exports and economic growth for the change gösterebilmektedir.türki investigate the existence of a relationship between economic growth and exports between the years 2004-2016, this study amaçlarındandır.öt the other hand taxes are applied under various names for import and export operations in our country. The vast majority of applied taxes are also concentrated in import activities. For this reason, another aim of this study is to examine the effects of imported taxes on our economy. Today, imports and exports are of great importance for us. Implicit developments such as the magnitude of the positive contributions made by import VAT to public goods are indicative of the main point of this work. In general, Between the years 2004-2016 were analyzed whether there is an impact on exports and economic growth of taxes on imports in Turkey. primarily in our study were obtained from the official website of Turkey TUIK data for the years 2004-2016. Then the stability of the data was examined. If the conditional probability distributions of the stochastic processes do not change over time, they are called the stationary series. A linear regression model was established and the assumptions required to perform the prediction by the EKL method were analyzed. The results of the analyzes made are; The assumptions of the Jargue-Bera Normality test, the Heteroskedasticitywhite test, the unrelated assumption of error terms (autocorrelation test), and the Multilinear correlation analysis (Variance Infraction Factors, VIF) are provided and the results of these assumptions are tabulated and analyzed. After assumption of all assumptions, a linear regression model was established and the results are given in table 5.
According to the results; The R-squared value of 0.88 appears to indicate that the independent variables can account for 88% of the dependent variance and that the explanatory power is high. The result of the probe (F-statistic) is smaller than the critical value of 0.05, indicating that the model is meaningful as a whole. Empirical results show that the taxes on exports and imports have a positive and statistically significant effect on economic growth.
This is the result of policies aimed at increasing exports and increasing taxes on imports shows that boost growth in Turkey
Keywords: Export, Import, Economic Growth,İmport Taxes