Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sa.0, ss.191-210, 2021 (Hakemli Dergi)
1945 yılından itibaren tek parti sisteminin
popülaritesini kaybetmesi üzerine Türkiye’de çok partili demokrasi yolunda
hızlı adımlar atılmaya başlandı. Demokrasinin en önemli öğelerinden biri
sayılan çok partili siyasal hayat, Türkiye’nin politik yaşantısında önemli
değişmelere neden olduğu gibi taşradaki siyasi hayatı da ciddi bir şekilde
etkiledi. Çok partili yaşama geçişle birlikte, siyasî partilerin Doğu ve
Güneydoğu Anadolu’ya yönelik politik faaliyetleri de arttı. Kuruluşunun
akabinde DP’nin tüm Anadolu’da teşkilatlanmaya başlaması, CHP’nin, Şeyh Sait ve
Ağrı İsyanları sonrasında daralttığı veya kapattığı Doğu vilayetlerindeki
teşkilatlarını yeniden genişletmek amacıyla yapılandırma çalışmalarını
başlatmasına sebebiyet verdi. Türkiye’nin çok partili hayata geçmesi, tüm
memlekette olduğu gibi Van’daki siyasi hayata da etki ederek yeni bir dinamizm
getirdi. DP, kuruluşunun hemen ardından, 1946 yılında Van’da teşkilatlanmaya
başlarken, CHP gibi 23 yıllık bir parti Van’daki teşkilatını bu tarihten 2 yıl
önce, yani 1944’te kurdu. Bu çalışmada, CHP ve DP’nin Van ilindeki
teşkilatlanmaları ve iki parti arasındaki çekişmenin Van’daki 1950 seçimlerine
yansımaları irdelenmiştir.