Akademik Veri Yönetim Sistemi
Euroasia Journal of Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences, cilt.9, sa.22, ss.31-40, 2022 (Hakemli Dergi)
Bu çalışma, Muş yöresinde yetiştirilen Çilistrig, Sinciri, Kaşper, Vakkas, Dana Gözü, Güz Üzümü, Keçi Memesi, Elazığ Beyazı, Elazığ Kırmızısı, Beyaz Üzüm ve Hıyan Asması yerel üzüm çeşitlerinin fenolojik özelliklerini ve Etkili Sıcaklık Toplamı (EST) isteklerini belirlemek amacıyla 2019 ve 2020 yıllarında gerçekleştirilmiştir. Üzüm çeşitlerinin iki yıl süreyle uyanma, tomurcuk sürmesi, tam çiçeklenme, tane tutumu, ben düşme ve hasat tarihleri ile uyanma- tam çiçeklenme, tam çiçeklenme- ben düşme, ben düşme-hasat ve uyanma-hasat dönemleri arasındaki Etkili Sıcaklık Toplamı (EST) istekleri belirlenmiştir. Üzüm çeşitlerinde uyanmanın 12 Mayıs-29 Mayıs, tomurcuk sürmesinin 22 Mayıs-16 Haziran, tam çiçeklenmenin 22 Haziran-4 Temmuz, tane tutumunun 5 Temmuz-18 Temmuz, ben düşmenin 4 Ağustos-28 Ağustos ve hasat tarihlerinin 5 Eylül-30 Eylül tarihleri arasında olduğu tespit edilmiştir. Üzüm çeşitlerinde tam çiçeklenmeden hasada kadar geçen gün sayısının 73 gün (Elazığ Beyazı) ile 98 gün (Çilistrig ve Sinciri), uyanmadan hasada kadar geçen gün sayısının ise 105 gün (Elazığ Beyazı) ile 139 gün (Çilistrig ve Sinciri) arasında olduğu saptanmıştır. Üzüm çeşitlerinin fenolojik dönemlere göre, Etkili Sıcaklık Toplamı (EST) isteklerinin uyanma-tam çiçeklenme arasında 368 gün-derece (Hıyan Asması) ile 529 gün-derece (Kaşper), tam çiçeklenme-ben düşme arasında 604 gün-derece (Sinciri) ile 972 gün-derece (Çilistrig), ben düşme-hasat arasında 310 gün-derece (Elazığ Beyazı) ile 763 gün-derece (Sinciri), uyanma-hasat arasında ise 1486 gün-derece (Elazığ Beyazı) ile 1801 gün-derece (Çilistrig ve Sinciri) arasında değiştiği belirlenmiştir. Üzüm çeşitlerinin Etkili Sıcaklık Toplamı (EST) isteklerinin çeşit, yıl ve fenolojik safhalara göre değişiklik gösterdiği tespit edilmiştir.
This study was carried out to determine the phenological characters and Effective Heat Summations (EHS) Requirements of Çilistrig, Sinciri, Kaşper, Vakkas, Dana Gözü, Güz Üzümü, Keçi Memesi, Elazığ Beyazı, Elazığ Kırmızısı, Beyaz Üzüm and Hıyan Asması local grape cultivars grown in Muş province in 2019 and 2020. For two years, bud-break, bud sprouting, full bloom, fruit-set, verasion and harvest dates of grape cultivars were recorded and their Effective Heat Summations (EHS) Requirements between bud-break-full bloom, full bloom-verasion, verasion-harvest and bud-break-harvest periods were determined. It was determined that phenological dates were between 12-29 May for bud-break, 22 May-16 June for bud sprouting, 22 June-4 July for full bloom, 5-18 July for fruit-set, 4-28 August for verasion and 5-30 September for harvest dates. In grape cultivars, it was determined that the number of days from full bloom to harvest was between 73 days (Elazığ Beyazı)and 98 days (Çilistrig and Sincirri), and the number of days from bud-break to harvest was between 105 days (Elazığ Beyazı) and 139 days (Çilistrig and Sinciri). According to the phenological periods of grape cultivars, Effective Heat Summations (EHS) Requirements varied from 368 day-degree (Hıyan Asması) to 529 day-degree (Kaşper) between bud-break and full bloom, from 604 day-degree (Sinciri) to 972 day-degree (Çilistrig) between full bloom and verasion, from 310 day-degree (Elazığ Beyazı) to 763 day-degree (Sinciri) between verasion and harvest, from 1486 day-degree (Elazığ Beyazı) to 1801 day-degree (Çilistrig and Sinciri) between bud-break and harvest. It was founded that Effective Heat Summations (EHS) Requirements of grape cultivars varied according to cultivar, year and phenology stages.