AZERBAYCAN BESTECİSİ AKŞIN ALİZADE’NİN “CENGİ” ESERİNİN KLASİK GİTAR QUARTET’E (DÖRTLÜ) UYARLANMASI SÜRECİNDE ÖNERİLEN YORUM VE TEKNİK DEĞİŞİKLİKLER


Ranjbari M.

ULUSLARARASI TÜRKOLOJİ ARAŞTIRMALARI SEMPOZYUMU, Van, Türkiye, 26 - 28 Eylül 2019, ss.40

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Van
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.40
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bildiğimiz gibi her toplumun müziği kendisine özel karakteristik ses örgüsü vardır. Azerbaycan klasik müziği de bu konuda dünyada ayırt edilebilecek izler bırakmıştır. Avrupa sanat geleneğinde klasik müzikte eserler bazen, yazılan çalgı dışındaki enstrumanlarada uyarlanabilmektedir. Bu olgu farklı çalgı özelliklerinden etkilenerek o eserin yorumuna yenilikler katabilmekte ve aynı zamanda o esere farklı bir estetik bakış açısıyla yaklaşıp yorumlayabilme imkânı yaratmaktadır. Dolayısıyla Azerbaycan müziğinin de yeni şivelerde yorumlanması, yeni bir estetik anlayış ortaya konularak değerlendirilmesi gerektiği kanısındayım. Bundan dolayı başyapıt ve aynı zamanda popüler olan Azerbaycan müziğinden örnek eserleri seçip uzmanlık alanım olduğu klasik gitar çalgısına uyarlamaya başladım. Akşın ALİZADE’nin bağımsız yazılmış ve çok tanınan “Cengi Eseri” aslında bir Sextet (Altı Enstrümana) biçiminde yazılmıştır. Bundan dolayı Transkripsiyon veya uyarlama sırasında klasik gitar çalgısına özel teknik sınırlılıkları ve ses genişliğini göz önünde bulundurarak, eserin bütünlüğünü bozmamak için çaba gösterilmiştir. Uyarlama sırasında gitar çalgısına özel teknik işlemeleri yapılmıştır. Bu işlemeler klasik ve çağdaş harmoni kurallarına dayanarak gerçekleştirilmiştir. Bildiride orijinal yazı ve araştırmacının edisyonundan kesit alınıp karşılaştırılarak sunulacaktır. Ayrıca dört gitara uyarlanmış eseri sunum esnasında dinletilecektir.

As we know, every society has its own music characteristic. Azerbaijani classical music has also left distinct traces in the world. In the European art tradition, classical music can sometimes be adapted to instruments other than the written instrument. This phenomenon is influenced by different musical instrument characteristics and it can add innovations to the interpretation of the work and at the same time provides the opportunity to approach and interpret the work with a different aesthetic point of view. Therefore, I believe that the Azerbaijani music should be interpreted in new accents and evaluated by putting forward a new aesthetic understanding. Therefore, I chose the masterpiece and the popular Azerbaijani music and started to adapt it to my classical guitar instrument. Akşın ALİZADE's independently written and well-known work “Cengi“ is written in the form of a Sextet (Six Instruments). Therefore, during the transcription or adaptation for the classical guitar, taking into account the technical limitations and sound register, efforts have been made to keep the integrity of the work. During the adaptation, guitaristic technical supplements were added for the guitar instrument. These changes were carried out on the basis of classical and contemporary harmony rules. The paper will be took samples from the original edition and the researcher’s one. In addition, four guitars will be played during the presentation.