Tip 2 Diyabet Hastalarında Diyabet Kontrolünü Zorlaştıran Faktörlerin İncelenmesi

Üren Y., Karabulutlu E. Y.

Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, cilt.5, sa.3, ss.376-386, 2017 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 5 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2017
  • Dergi Adı: Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi
  • Sayfa Sayıları: ss.376-386
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Araştırma Tip 2 diyabetli hastalarda diyabet kontrolünü zorlaştıran faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı olarak yapılan bu araştırma Van Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi iç hastalıkları polikliniklerinde yapılmıştır. Araştırma Nisan-Ağustos 2015 tarihleri arasında muayene ve kontrol için başvuran ve araştırma kriterlerine uyan 150 Tip 2 Diyabetli hasta ile yürütülmüştür. Hastaların kişisel ve ıbbi özelliklerinin belirlenmesi için ''Hasta Bilgi Formu'' ve diyabet kontrolünü zorlaştıran faktörlerin belirlenmesi için ''Diyabet Bakım Profili'' ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 23 paket programı ile yapılmıştır. Bulgular: Çalışmaya alınan hastasının yaş ortalaması 56.77±10.43 yıl, Açlık Kan Şekeri ortalama 214.04±87.74, HbA1c ortalaması 10.17±2.63 ve Beden Kitle İndeksi 29.53±5.05 bulunmuştur. Diyabetli hastaların diyabet yönetimini zorlaştıran faktörlerden en yüksek puan ortalaması negatif tutum (3.09±1.14) alt boyutunda bulunmuştur. Hastaların diyabet yönetimini zorlaştıran faktörlerden en düşük puan ortalaması ise tedavi engellerinde (1.31±0.56) bulunmuştur. Hastaların cinsiyet, yaş, eğitim, çalışma durumu, meslek, ekonomik durum gibi sosyodemografik özellikleri ile tanı süresi, kontrollerini düzenli yaptırma durumu, hastaneye yatış sayısı,  tedavi şekli ve diyabete bağlı gelişen kronik komplikasyon varlığı gibi hastalığa ilişkin özelliklerin diyabet kontrolünü zorlaştıran faktörleri etkilediği görülmüştür (p<0.05). Sonuç: Tip 2 diyabet hastalarının metabolik kontrolünün iyi düzeyde olmadığı ve hastalığa karşı negatif tutumlarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Hastaların bazı sosyodemografik ve hastalığa ilişkin özelliklerinin diyabet yönetimini zorlaştırdığı gözlenmiştir. Hastaların diyabet yönetimi konusunda daha fazla desteklenmesi, olumsuz tutumlarının değiştirilmesi konusunda uygun girişimlerin yapılması, hastaların karşılaştıkları kontrol problemlerinin ve etkilenen sosyal ve kişisel gereksinimlerinin belirlenmesi ve engellerin ortadan kaldırılmasına yönelik girişimlerin planlanması önerilmektedir.

Aim: The study aimed to identify the factors that complicate the management of diabetes of Type 2 Diabetes Mellitus patients to disease processes. Material and Method: This descriptive study was conducted with 150 Type 2 Diabetes Mellitus patients who consulted Van Regional Training and Research Hospital Internal Medicine Polyclinics for medical exam and control between April-August 2015 and who fit the research criteria. In the study, “Patient Information Form” was used to identify patients’ personal and medical characteristics and “Diabetes Care Profile” scala to determine the factors that complicated diabetes control.  SPSS 23 statistics software program was used in data analysis. Results: Mean age for 150 participants was found to be 56.77±10.43 years, mean Fasting Blood Glucose was 214.04±87.74, HbA1c was 10.17±2.63 and Body Mass Index was found to be 29.53±5.05. Negative attitude mean score was identified to be the highest (3.09±1.14) factor among salient factors that complicated diabetes management whereas barriers in treatment had the lowest mean score (1.31±0.56) in diabetes management. It was determined that socio-demographic characteristics such as gender, age, education, status of employment and economic status and characteristics related to disease such as time of diagnosis, having regular check-ups, number of hospitalizations, type of treatment and existence of chronic complications related to diabetes have been found factors that complicate controlling diabetes (p<0.05). Conclusion: Metabolic control of patients with type 2 diabetes was not at a good level and their negative attitudes toward the disease were high. Some of the sociodemographic and disease-related characteristics of the patients made diabetes control difficult. It is proposed to further support the patients in diabetes management, to make appropriate attempts to change their negative attitudes, to plan the control problems faced by the patients and to identify the affected social and personal needs and to remove the barriers.