İslam İş Ahlâkının İş Çıktılarına Etkileri: Van İlindeki Bankalar Üzerine Bir Araştırma


Creative Commons License

Çoban M. S., Çalık A.

Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, cilt.9, sa.34, ss.132-148, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

İslam inancını benimsemiş toplumlarda iş ahlakının İslam’a uygun olması büyük

önem taşımaktadır. İslam iş ahlâkında İş görenlerin iş tatminleri, örgütsel bağlılıkları

ve işten ayrılma niyetleri sadece materyalist bir bakış açısıyla değerlendirilmemekte

aynı zamanda işin manevi boyutuna da odaklanmaktadır. Çalışmamızda İslam iş ahlakının

(İİA) iş tatmini (İT), örgütsel bağlılık (ÖB) ve işten ayrılma niyetine (İAN) olan

etkisini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bu bağlamda, Van ili merkez ilçelerdeki katılım

ve mevduat bankalarında farklı pozisyon ve görevlerde çalışan 151 kişiye anket

uygulanmış ve elde edilen veriler istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Verilerin kodlanmasında

ve analizinde SPSS 20 paket programı kullanılmıştır. Bu doğrultuda çalışmamızda

dört tane ölçme aracı kullanılmıştır. Bunlar İslam iş ahlâkı ölçeği, iş tatmini

ölçeği, örgütsel bağlılık ölçeği ile işten ayrılma niyeti ölçeğidir. Elde edilen verilerin istatistiksel

analizi sonucunda kamu mevduat bankalarında İslam iş ahlakının iş tatmini

ve örgütsel bağlılık üzerinde herhangi bir etkiye sahip olmadığı tespit edilmiştir. Bunun

aksine özel mevduat, kamu katılım ve özel katılım bankalarında İslam iş ahlakının

iş tatmini ile örgütsel bağlılık üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu sonucuna varılmıştır.

Aynı zamanda İslam iş ahlakının kamu mevduat bankalarında işten ayrılma

niyeti üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığı görülmüştür. Fakat özel mevduat, kamu

katılım ve özel katılım bankalarında İslam iş ahlakının işten ayrılma niyeti üzerinde

negatif yönlü anlamlı bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.