Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fehmi SÜRÜCÜ
Danışman: Fevzi Özgökçe
Özet:
Van,
coğrafik çevre ve iklim koşullarının sağladığı zengin bir bitki örtüsünün yanı
sıra, bölge halkının kültürel kimliğini koruyor olması açısından yapılacak bir
etnobotanik araştırma için önemli bir çalışma alanı olacaktır. Çalışma
bölgemizde köyden kente göçün hızlı bir şekilde devam etmesi sonucu kırsal
kesimde yaşayan halkın bitkiler ile ilgili olan bilgilerin yok olması, bölgenin
karasal iklim özelliklerini görülmesine bağlı olarak çok çeşitli bitki
türlerini barındırması ve benzer bir çalışmanın şimdiye değin yapılmamış olması
böyle bir çalışmayı oldukça önemli kılmaktadır. Böyle bir çalışma ile halkın
uzun yıllar boyunca sabun eldesinde edindikleri tecrübe ve bilgiler kayıt
altına alınarak bu etnobotanik verilerin, başta moleküler biyoloji ve genetik,
sanayi, eczacılık, tıp ve diğer platformlara taşınması sağlanarak insanlığın
hizmetine sunulacaktır.
Van ili ve çevresinde yaşayan
halkın sabun eldesinde kullandığı ve geçmişte kullandığı bitkilere ilişkin geleneksel ve kültürel
bilgilerin derlenmesi, envanterlenmesi ve belirlenen bitkilerin herbaryum
örneklerinin toplanmasıyla bilimsel tanımlamaları yapılacak ve ayrıca sabun
eldesinde kullanılan bitkilerin saponin
miktarları tespit etmek için halkın kullandığı bitki kısımları yeterli miktarda
toplanacaktır.
Bu
çalışma sonucunda sabun yapımında kullanılan bitkilerdeki saponin miktarının
tespiti sağlanarak saponinin daha etkin kullanımı sağlanacaktır.
Sabun
elde edilen bitki kullanımlarına ilişkin halkın sabun hazırlama ve kullanım
şekillleri derlenecek, bu bitkilere ait örnekler arazide toplanarak bitki kullanımları fotoğraf ve kamera ile de
belgelenecektir. Kullanıma ilişkin bilgilerle, örnek alınan ve teşhisleri
yapılan bitkilere ait veriler başta VANF Herbaryumu olmak üzere bakanlıklara
ve/veya kamu kurumlarına ait çok yönlü sorgulamalara uygun bilimsel veri
tabanlarına izin verilmesi halinde aktarılacaktır.