Diyarbakır Müzesi Ve Mardin Müzesi'nde Bulunan İslami Dönem Figürlü Sikkeler


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Sanat Tarihi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Rahime GÖKÇE

Danışman: Osman Aytekin

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

İnsanların, ticarette ve günlük alışverişlerinde malların alımında ve satımında değişim aracı olarak kullandığı sikkeler, dünyada ve ülkemizde birçok bilim dalının araştırma konusu haline gelmiştir. Sanat Tarihi açısından da zengin kaynak niteliğinde olan sikkeler; sikkeyi darp ettiren devletlerin siyasi yapısı, yönetim biçimleri, yerleşim yerleri, dini inançları, ekonomik seviyeleri, hükümdarlarının kimliği ve saltanat süreleri ile ilgili önemli bilgiler sağlamaktadır. Ayrıca devletlerin maddi ve kültürel sembolü durumundaki bu eserlerin içerdikleri yazılar, motifler ve figürler basıldıkları dönemin sanatsal üslubu ve kültür tarihi hakkında bilgi kaynağı sunması bakımından önemlidir. Bu bağlamda Diyarbakır Müzesi ve Mardin müzesi sikke koleksiyonunda bulunan ''İslami Dönem Figürlü'' sikkeler içerisinde birbirinin tekrarı olmayan 60 adet sikke örneği çalışma kapsamına alınmıştır. Araştırma konusunun amacı; Diyarbakır Müzesi ve Mardin Müzesinde bulunan İslami döneme ait figürlü sikkeleri darp ettiren hükümdar, darp tarihi ve darp yeri, malzeme, ölçüler ve bezeme ögeleri bakımından incelenmesi ve değerlendirmesinin yapılması olarak belirlenmiştir. Bu çalışma hazırlanırken izlenilecek metodun ilk aşamasını kaynak taraması oluşturmuştur. Çalışmaya kaynak oluşturabilecek her türlü materyale ulaşılmıştır. İkinci aşamada arazi çalışması gerçekleştirilmiştir. İlgili müzelerde bulunan ''İslami Dönem Figürlü'' sikke örnekleri verilen resmi izinler çerçevesinde fotoğrafları çekilmiş, envanter bilgileri kaydedilmiştir. Çalışmanın üçüncü aşamasını ''Katalog'' kısmı oluşturmaktadır. Bu aşamada sikkeler darp ettiren devletlerin siyasi tarihine göre kronolojik olarak tanıtılmıştır. Çalışmanın son aşamasında; katalog bölümünde yer alan sikkeler malzeme, darp tekniği, darphane, ölçü birimleri ve sikkeler üzerinde yer alan düzenlemelerin başlıklar altında genel bir değerlendirilmesi yapılmıştır.