Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYŞE ÜZGÖR
Danışman: Nasip Demirkuş
Özet:
Bu çalışmanın amacı; uzun uğraşlar sonucu toplanan kurutulan zengin bitki
koleksiyonları barındıran herbaryumların önemine dikkat çekmektir. Flora çalışmaları
veya bilimsel araştırmalara kaynak niteliği taşıyan herbaryumların; oluşturulması,
korunması ve gelecek nesillere aktarılması gerekliliği vurgulanmıştır.
Türkiye'de endemik sıralamasında, Mersin (462 takson), Antalya‟dan sonra (862
takson) gelir. Mersin İli Türkiye Grid (kareleme) sistemin de C4-C5 karelerin de
yeralır.
Bu çalışma Mersin ilinin çoğunlukla Anamur ilçesinde farklı yıllarda toplanan
Asteraceae, Fabaceae, Lamiaceae familyalarına ait taksonların teşhisine yer verilmiştir.
Çalışma yeri, Mersin Üniversitesi Biyoloji Bölümü Herbaryumu‟nda
(MERARŞHERB; MERA) yürütülmüştür. MERA‟da Asteraceae, Fabaceae ve
Lamiaceae familyalarına ait teşhis edilmemiş bitki örneklerinin floristik tanımlamaları
yapılmıştır.
Birçok alan için kaynak niteliği taşıyan herbaryumların önemine değinilmiştir.
Önemli uluslararası bazı herbaryumların içerdiği takson sayısı ve herbaryum linkleri
verilmiştir.
Çeşitli yıllarda toplanan ve gazete kâğıdında yer alan bitkilerin örneklerinin
teşhisi yapılmıştır. Bitki örnekleri herbaryum tekniklerine uygun yapıştırılıp, etiket
bilgisi yazılarak herbaryum dolaplarına konmuştur. Daha sonra bitki örneklerinin teşhisi
yapılımıştır. Teşhisli bitkilerin bilimsel adı, toplandığı yer ve toplayıcı adı, varsa
herbaryum numarası, bulunduğu habitat ve yükseklik bilgileri verilmiştir.
Familya ve takson listeleme işlemi alfabetik sıraya göre yazılmıştır.
Toplamda 465 tane bitki örneğinin teşhis edilmiştir. Herbaryumda bulunan;
Asteraceae familyasına ait 178, Fabaceae familyasına ait 98, Lamiaceae familyasına ait
189 bitki örneğinin teşhisi yapılmıştır.
v
Bitki teşhisinde; P.H.Davis editörlüğünde yazılmış on ciltlik eseri, ayrıca yerli
basım olan onbirinci cilt olan "Flora of Turkey and The Aegean Islands" adlı temel
eser ve ek ciltlerden yararlanılmıştır.
Teşhis edilen taksonlar, uluslararası sanal herbaryumlarda bulunan aynı bitki
örnekleri ile karşılaştırılarak her taksona, uluslararası sanal herbaryumlardaki
görüntüsüne ait internet linki verilmiştir.
Çalışma sonucunda Asteraceae familyasından 42 cinse ait 82 takson (10 takson
endemik), Fabaceae familyasından ait 19 cinse ait 47 takson (1 takson endemik),
Lamiaceae familyasından ise, 23 cinse ait 85 takson (14 takson endemik) olmak üzere,
toplamda 3 familyadan 83 cinse ait 214 takson teşhis edilmiştir. Teşhis edilen
taksonların endemizm oranı %11.57 (25 takson)‟dir.