ETKİLEŞİMLİ ÖĞRETİMSEL VİDEOLARIN VİDEO KAPILMA VE BİLİŞSEL YÜK ÜZERİNE ETKİSİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Salman AKAN

Danışman: Sinan Keskin

Özet:

Öğretimsel materyallere eklenen her bir bileşen öğrencilerin çalışan bellek kaynaklarının daha fazla kullanılmasına neden olmaktadır. Benzer şekilde bu bileşenler öğretim sürecinden öğrencinin kopmasına neden olabilmektedir. Bu çalışmada bu durumlar göz önünde bulundurularak öğretimsel videolara çeşitli etkileşim ögeleri eklenerek oluşturulan etkileşimli videoların bilişsel yük ve video kapılma üzerine etkisi incelenmiştir. Yarı deneysel yöntem kullanılarak gerçekleştirilen bu araştırmanın çalışma grubunu Van ilinin İpekyolu ilçesindeki bir ortaokulda öğrenim gören 6. sınıf düzeyindeki öğrenciler oluşturmuştur. Altı haftalık bir zamandan oluşan deneysel süreçte 83 kişiyle çalışma gerçekleştirilmiştir. Deneysel süreçte öğrenciler öğrenme yönetim sistemi üzerinden deney grubu için etkileşimli ve kontrol grubu için etkileşimsiz videoların yayınlandığı bir ders ile öğrenme sürecini gerçekleştirmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen başarı testi, Karadeniz ve Kılıç (2004) tarafından Türkçe‘ye uyarlanan “Bilişsel Yük Ölçeği” ve Deryakulu ve diğerleri (2019) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Video Kapılma Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde iki faktörlü ANOVA, bağımsız örneklem t-testi ve levene testine başvurulmuştur. Araştırma sonucunda, akademik başarı açısından her iki grubun da gelişim gösterdiği ve benzer bir gelişimle süreci tamamladığı gözlenmiştir. Bilişsel yük açısından ise etkileşimli ve etkileşimli olmayan videolarla öğrenim gerçekleştiren öğrenci gruplarının ikisinde de benzer düzeylerde bilişsel yüklenmenin oluştuğu görülmüştür. Son olarak video kapılma açısından incelendiğinde ise gruplar arası sadece dikkat boyutunda etkileşimli olmayan videolar lehine bir farklılığın oluştuğu görülmüştür. Buna göre videolara eklenen etkileşim ögelerinin bilişsel yüklenmeye neden olmadığı, kapılma açısından ise sadece dikkat boyutunda olumsuz bir etkisinin olduğu söylenebilir. Buna göre dikkati etkileyen etkileşim türlerini ve ögelerini incelemek adına daha ileri çalışmalar yapılması önerilmektedir.