Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Waleed Mohammed Khorsheed
Danışman: Can Yılmaz
Özet:
Bisfenol türevleri, imalat
endüstrisinde kullanılan sentetik organik bileşiklerdir. Bisfenol A (BPA),
özellikle plastik malzemelerde bulunan ve dünyanın hemen hemen tüm
ekosistemleri için tehlikeli ve yaygın bir kirleticidir. Bisfenol S (BPS),
BPA'nın çevre dostu bir alternatifi olarak sunulmuştur ve geniş bir kullanım
alanına sahiptir. Bu çalışmada, BPA ve BPS'nin Electrophorus electricus'un asetilkolinesteraz enzimi üzerindeki
inhibitör etkisini araştırmak için Ellman'ın yöntemi kullanılmış ve BPA ve BPS'nin
bu enzim üzerindeki inhibitör etkilerinin moleküler mekanizmasını ortaya
çıkarmak için AutoDock Tools 1.5.6 ve UCSF Chimera1.14, UCSF ChimeraX 1.2.5 ve
CB-Dock 12/2020 kullanılarak moleküler kenetleme analizi yapılmıştır. Daha
sonra, bazı çevrimiçi araçlar ve, MEGA7 ve Jalview yazılımı ile AChE için
homoloji testi tamamlandı. Her iki ksenobiyotik için inhibisyon modeli, tam
yarışmasız tiptedir. BPA'nın W286, Y124, Y341, Y337, F338, F297 ve I294 ile
hidrofobik etkileşimler oluşturduğu bulunmuştur. W286 ile pi-pi yığınlaması da
yapmaktadır. BPA, Y72 ile hidrojen bağı kurmaktadır. BPS, W286, Y337, F338,
F297 ve G121 ile hidrofobik etkileşimlere sahiptir. Ayrıca Y124 ve F297 ile
pi-pi yığınlamasına sahiptir. Analiz sonuçları, BPS ile R296, S203 ve Y124 arasında
hidrojen bağları olduğunu ortaya koymuştur ve bu BPS'nin enzime bağlanmasının
BPA'dan daha güçlü olduğu şeklinde yorumlanmıştır. Yöntemin diğer bölümlerinde,
teleost balıkların AChE protein dizileri hizalandığında, α/β hidrolaz
alanındaki dar geçit gibi kritik kısımlarda yüksek yüzde tanımlamalarla %80'in
üzerinde özdeşlik tespit edildi. Bu gerçek, BPA ve BPS'nin çeşitli
ekosistemlerdeki diğer teleost balık türlerinin AChE'leri üzerinde aynı veya
çok benzer inhibitör etkilerini önermek için destekleyici veriler olarak
kullanılmıştır.