Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İngiliz Dili Ve Edebiyatı (Yl) (Tezli), Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SELİME POLAT ÇIKAR
Danışman: Zeki Edis
Özet:
Bu çalışma, karşılaştırmalı edebiyatın teorik çerçevesi üzerinden yabancılaşma temasını incelemeyi amaçlamaktadır. Yabancılaşma kavramı, tarihsel, felsefi ve sosyolojik bir zemin üzerinde ele alınmış; dünya ve Türk edebiyatında temanın ne şekilde işlendiği örneklerle açıklanmıştır. Karşılaştırmalı edebiyatın temel ilkeleri ve yöntemlerinden faydalanılarak yabancılaşmanın edebi eserlerdeki yansımaları analiz edilmiştir. Sylvia Plath ve Tezer Özlü’nün hayatları, edebi kişilikleri ile Sırça Fanus ve Çocukluğun Soğuk Geceleri adlı otobiyografik eserleri üzerinden yapılan karşılaştırmalı çözümleme, iki farklı kültürel bağlamda benzer temaların nasıl işlendiğine ışık tutmuştur. Her iki eserde de yabancılaşmada etkin rolü olan ebeveyn tutumları, toplum yapısı, duygusal ilişkileri ve okul yaşantısı irdelenmiştir. Modern bireyin hayatı kurmaca karakterler üzerinden ele alındığında öne çıkan başat tipin hem dış dünyaya hem de kendi iç dünyasına yabancılaşmış birey olduğu kanısına ulaşabiliriz. Çalışmamızdaki her iki kadın karakterin intihar, bunaltı, delilik, korku ve kaçış temalarıyla derinleşen yabancılaşmaları işlenmiştir. Bu yabancılaşmanın izi sürülürken kadın karakterlerin ataerkil toplumda karşılaştıkları toplumsal ve kültürel baskı, ayrımcılığın yanı sıra cinsiyetçi rol ve sorumluluklar yoluyla ortaya koydukları var oluş mücadelesi gösterilmiştir. Çalışmanın yöntemi, karşılaştırmalı okuma, tema ve motif çözümlemeleri ile çok katmanlı bir değerlendirmeye dayanmakta; psikolojik, sosyolojik ve tarihsel yaklaşımlardan faydalanmaktadır. Elde edilen bulgular yabancılaşmış bireyin kendisiyle, toplumla ve çoğu kez zamanla bağının koptuğunu ve yabancılaşmanın modern bireyin evrensel bir sorunu olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda edebi eserlerin, bireyin iç dünyasındaki yabancılaşmayı yansıtan güçlü araçlar olduğu sonucuna varılmıştır.