Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MURAT DOĞUŞ GÜNEL
Danışman: Sıddık Keskin
Özet:
Aracılık analizi, bir bağımsız değişkenin bir bağımlı değişken üzerindeki etkisinin, aracılık değişkeni ya da değişkenleri yoluyla nasıl gerçekleştiğini belirlemek üzere kullanılan analiz yöntemlerinden birisidir. Diğer bir ifade ile X nedensel değişkeninin, Y sonuç değişkeni üzerindeki etkisini nasıl ilettiğine ilişkin hipotezleri test etmek üzere kullanılabilir. Bu çalışmada, aracılık analizinin genel özelliklerinin açıklanması ve konunun anlaşılmasına katkı sağlamak üzere, uygulamalar yapılarak sonuçların yorumlanması ve tartışılması amaçlanmıştır. Çalışmada materyal olarak açık kaynaklı veri setleri kullanılarak, basit ve çoklu aracılık modelleri için uygulama yapılmıştır. Basit ve çoklu aracılık modellerinde; toplam 4 uygulama ile doğrudan, aracılı ve toplam etkiler incelenmiştir. İlk iki uygulamada basit aracılık analizi üzerinde durulurken, üçüncü uygulamada üç aracı değişkenli bir çoklu aracılık analizi uygulaması yapılmıştır. Son olarak, dördüncü uygulamada ise üçüncü uygulamada, istatistik olarak önemli bulunmayan aracı değişken modelden çıkarılarak, iki aracı değişkenli çoklu aracılık analizi yapılmıştır. Sonuç olarak, Aracılık analizinin genel özelliklerinin ve yapısının açıklanması ile birlikte, basit ve çoklu aracılık modellerinin çözüm ve yorumlanmasına ilişkin özet bilgiler sunan bu çalışmanın, uygulamada bu alanda çalışabilecek araştırmacılara ve literatüre önemli katkı sağlayacağı vurgulanmıştır.