KURŞUNKAYA DEMİR-BAKIR MADEN OCAĞI (KEBAN) GENELİNDE YER ALAN SU KAYNAKLARININ SU KALİTESİ VE HİDRODİNAMİK YAPISININ ORTAYA KONULMASI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Metin Öztürk

Danışman: Erkan Dişli

Özet:

Bu tez çalışmasında, Kurşunkaya demir-bakır maden ocağı çevresindeki 22 yer üstü ve yer altı gözlem noktasının hidrojeolojik karakterizasyonu Aralık 2018, Mart 2019 ve Eylül 2019 dönemlerinde yapılarak kalite kriterleri ulusal ve uluslararası mevzuatlara göre yorumlanmıştır. Yerinde ölçülen parametre (pH, sıcaklık, elektriksel iletkenlik(Eİ), çözünmüş oksijen, toplam çözünmüş madde(TÇM), tuzluluk), majör anyon ve katyonlar (CO3-2, HCO3-, Cl-, SO4-2, NO3-, NO2- ve NH4+, Na+, K+, Ca+2, Mg+2) ve ağır metal (Al, Zn, Mn, Cu, Fe, Ni, Cd, Pb, As, Ba, B) analizleri gerçekleştirilmiştir. Su kaynaklarının sınıflaması Piper, Schoeller ve ABD tuzluluk diyagramları yardımıyla yapılmıştır. Ayrıca izotop hidrolojisi çalışmaları ile incelenen su yapılarının yaş ve köken değerlendirmeleri yapılmıştır. TSE 266 ve WHO kriterlerine göre her üç dönemde TÇM parametresine göre kaynak/çeşme sularının mükemmel sınıfında yer aldığı, sondaj kuyu sularının ise genelde iyi ile mükemmel sınıfında yer aldığı tespit edilmiştir. Na+, Cl-, NO3-, NO2- ve NH4+ konsantrasyonlarının uluslararası ve ulusal mevzuatlara göre içme suyu için belirlenen sınır değerleri aşmadığı görülmüştür. Piper diyagramına göre, suların tamamı mermer/dolomitik kireçtaşı/kireçtaşı ve evaporit çökellerinden meydana gelmiştir. Yeraltı ve yüzey suyu kaynaklarının benzer kökenlere sahip oldukları Schoeller diyagramı ile ortaya konulmuştur. İnceleme alanı genelindeki suların trityum değerleri 0.65-8.93 TU arasında değişmiştir. Su kaynaklarının çoğunun mevcut sularla beslenen genç sular olduğu sonucuna varılmıştır.