Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği (Yl), Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SUAT ASLAN
Danışman: Sacit Mutlu
Özet:
Bu çalışma, Van ili’nin jeolojik ve
sismolojik veriler ile deprem tehlikesi bakımından değerlendirilmesini ve Van
ili İpekyolu İlçesi Cumhuriyet Mahallesi’nin deprem risk analizini konu
almaktadır. Çalışma kapsamında deprem tehlike değerlendirilmesi için tarihsel
dönem depremler, aletsel dönem depremler, zemin sınıflaması ve aktif fay
kriterleri kullanılmıştır. Cumhuriyet Mahallesi deprem risk değerlendirilmesi
için ise yapı kat adedi, yapı niteliği, zemin sınıflaması ve yapının hangi
deprem yönetmeliğine göre yapıldığı kriterleri kullanılmıştır.
Araştırmanın birinci safhasında
kullanılan kriterler literatür temelli analitik hiyerarşik süreç ile önem
derecesine göre ağırlıklandırılmıştır. Araştırmanın ikinci safhasında
Cumhuriyet Mahallesi deprem risk değerlendirmesi için kullanılan kriterler AHP
süreci ile ağırlıklandırılarak CBS tabanlı risk haritası üretilmiştir.
Tez çalışması sonucunda; Van ilinin
kuzeyinde yer alan Erciş ve Muradiye ilçelerinin bazı bölgeleri ve doğusunda
kalan Özalp ve Saray İlçelerinin bazı mahalleleri çok yüksek tehlike sınıfı
içinde kalmaktadır. Çaldıran, Edremit, Başkale, İpekyolu ve Tuşba ilçelerinin
bazı mahalleleri yüksek tehlike sınıfında yer almaktayken, Bahçesaray ve Çatak
ilçelerinin düşük ve çok düşük tehlike sınıfı içerisinde yer aldığı
görülmektedir. Cumhuriyet Mahallesinde yer alan 402 adet yapının; 7 adedi çok
yüksek risk sınıfında, 17 adedi yüksek risk sınıfında geriye kalan 378 adet
yapı ise orta, düşük ve çok düşük risk sınıfında yer almaktadır. Modern afet
yönetimi kapsamında riski sıfıra indirgemek imkansızdır. Fakat risk yönetimi
ile risk unsurunun direnç derecesi arttırılabilir. Gerçekleştirilen bu tez
çalışması tehlike ve risk unsurunu derecelendirmektedir. Bu kapsamda yapı
stoğunun dirençli hale getirilmesi çalışmalarında altlık oluşturması bakımından
oldukça önemlidir.