İdiyopatik pulmoner fibrozis (IPF) ve platelet kökenli büyüme faktörü reseptörü β (PDGFR-β) polimorfizmleri, arasındaki ilişki


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Seren DURAN

Danışman: Zehra Kaya

Özet:

İdiyopatik pulmoner fibrozis (İPF) nedeni bilinmeyen kötü prognoz ile karakterize olan kronik ve ilerleyici bir interstisyel akciğer hastalığıdır. İPF değişik klinik fenotiplerde ortaya çıkan heterojen bir hastalık olup, çeşitli risk faktörleri ve komorbiditelerden etkilenmektedir. İPF'in 5 yıllık sağkalım oranı %20'dir ve erkeklerde daha fazla görülmektedir. Ülkemizde İPF görülme sıklığı az olup, bu oran 5/100.000 olarak bildirilmiştir. Platelet kökenli büyüme faktörleri (PDGF) kan damarı oluşumunda rol oynayan büyüme faktörleridir. PDGF'ler akciğer fibroblastlarının büyümesini ve göçünü uyararak pulmoner fibroziste önemli rol oynar. PDGF reseptörü-β (PDGFR-β) tümör mikroçevresinde artan bir reseptör tirozin kinazdır. PDGFR'lerinin inhibe edilmesinin İPF ilerlemesini yavaşlatabileceği bildirilmiştir. Bununla birlikte İPF ve PDGFR-β polimorfizmleri arasındaki ilişkiyi gösteren bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Çalışmamızın amacı, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi popülasyonunda İPF hastalarında PDGFR-β polimorfizmlerinin (rs246395, rs3828610, rs138008832, rs2302273) allel ve genotip frekanslarını belirlemek ve bu polimorfizmlerin İPF hastalığı yatkınlığı ile ilişkisini tanımlamaktır. Bu çalışma 2020-2021 yılları arasında 11 İPF hastası ve 12 kontrol grubundan toplanan kan örnekleri üzerinde gerçekleştirilmiştir. Kan örneklerinden izole edilen DNA'dan Gerçek Zamanlı PZR (qPZR) kullanılarak Taqman yöntemi ile genotipleme yapılmıştır. Hasta ve kontrol grubu arasında PDGFR-β polimorfizmleri allel ve genotip frekansları (rs3828610 hariç) ve klinik/demografik özellikler istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05). rs3828610 için hasta ve kontroller arasında A alleli taşımayanlar (CC) A-alleli taşıyanlara göre anlamlı şekilde yüksekti (p=0.03). Sonuç olarak rs3828610 CC genotipi İPF için bir risk faktörü olabilir, ancak PDGFR-β polimorfizmlerinin hastalığa yatkınlığının belirlenebilmesi için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır