Farklı organik ve konvansiyonel gübre uygulamalarının domates (Solanum lycopersicum L.) yetiştiriciliğinde verim ve kalite üzerine etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri (Dr), Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SELMA KIPÇAK

Danışman: Suat Şensoy

Özet:

Bu çalışma, farklı organik ve konvansiyonel gübre uygulamalarının domates yetiştiriciliğinde verim ve kalite üzerine etkisinin saptanabilmesi amacıyla 2019 ve 2020 yıllarında Van ili Tuşba ilçesi Göllü Mah. mevkiinde tesadüf blokları deneme desenine göre yürütülmüştür. Çalışmada bitkisel materyal olarak Rio Grande standart domates çeşidi kullanılmıştır. Arazi denemesi 4 tekerrürlü ve kontrol haricinde 8 farklı gübre (kimyasal gübre, kimyasal gübre+bitki aktivatörü (deniz yosunu), katı organomineral gübresi, katı solucan gübresi, sıvı solucan gübresi, koyun gübresi, sığır gübresi ve tavuk gübresi) uygulaması ile yürütülmüştür. Çalışmada; bitki büyüme parametreleri, meyve fiziksel özellikleri, SÇKM, TEA, pH, EC, yaprak ve meyvede makro ve mikro element içeriği, meyvede azot, protein, A ve C vitamini, likopen ve beta karoten miktarı, şeker içeriği, organik asit içeriği, toplam fenol içeriği, antioksidan kapasitesi ve polifenolik bileşik içerikleri gibi özellikler incelenmiştir. Çalışma sonucunda; incelenen özellikler bakımından kullanılan organik ve konvansiyonel gübre uygulamalarının istatistiki olarak farklı sonuçlar verdiği, organomineral ve katı solucan gübrelerinin hem kontrol grubuna hem de diğer gübre uygulamalarına göre ön plana çıktığı belirlenmiştir. Özellikle verim parametrelerinden pazarlanabilir verim, erkenci verim ve toplam verim parametrelerinde organomineral gübre (sırasıyla 6234 kg/da, 1166 kg/da, 7561 kg/da) uygulamasının en iyi sonuçları verdiği görülmüştür. Sonuç olarak, sürdürülebilir tarım açısından domates yetiştiriciliğinde hümik asit ve fulvik asit içerikli organomineral gübrenin yanı sıra katı solucan gübresinin kimyasal gübre uygulamalarına alternatif olarak kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.