Theileria ovis ile doğal enfekte keçilerde oksidatif stres, tiroid hormonları, iz elementler ve bazı biyokimyasal belirteçlerin değerlendirilmesi


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Klinik Öncesi Bilimler Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Yunus Eme ÇAĞLAR

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Yeter Değer

Eş Danışman: Bekir Oğuz

Özet:

Theileriosis, Theileria cinsindeki protozoon türlerinin neden olduğu kene kaynaklı bir hastalıktır. Enfeksiyonun neden olduğu biyokimyasal değişikliklerin keçi theileriosisinin patofizyolojisinin anlaşılmasında önemli olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada keçilerde theileriosis enfeksiyonunda oksidatif stres, tiroid hormonları, iz elementler ve bazı biyokimyasal parametrelerin belirlenmesi amaçlandı. Bu amaçla 7'si sağlıklı, 7'si Theileria ovis ile enfekte 14 keçi örneği kullanıldı. Theileria enfeksiyonunun tanısı polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) ile konuldu. Enfekte ve sağlıklı keçilerden alınan kan örneklerinden elde edilen serumlarda, total antioksidan kapasite (TAK), total oksidan kapasite (TOK), triiyodotironin (T3), tiroksin (T4), bakır (Cu), çinko (Zn) , kobalt (Co), manganez (Mn), selenyum (Se), demir (Fe), alanin aminotransferaz (ALT), aspartat transaminaz (AST), gama glutamil transferaz (GGT), total protein, albümin, kreatinin trigliserit, kolesterol, yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL-kolesterol), düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL-kolesterol) ve üre test edildi. Oksidatif stres indeksi (OSİ) ve kan üre azotu (BUN) hesaplanarak bulundu. Sağlıklı keçiler ile karşılaştırıldığında enfekte keçilerde istatistiksel olarak anlamlı olacak şekilde TOK ve OSİ seviyeleri ile AST, ALT ve GGT enzim aktivitelerinin arttığı, bununla birlikte TAK, T3, T4, total protein, albumin, kteatinin, Cu, Zn, Se ve Co seviyelerinin azaldığı tespit edildi (p<0,05). Üre, BUN, trigliserit, kolesterol, HDL- kolesterol, LDL- kolesterol, Mn ve Fe seviyeleri açısından enfekte ve sağlıklı keçiler arasında istatistiksel olarak fark olmadığı belirlendi (p˃0,05). Elde edilen sonuçlar oksidatif stresin keçi theileriosisin yaygın bir komplikasyonu olduğunu ve hipotiroidizm ile iz mineral eksikliklerinin buna eşlik edebileceğini göstermektedir.