Mide Kanseri ve İnsülin Benzeri Büyüme Faktörü Bağlayıcı Protein-5 (IGFBP5) Metilasyonu Arasındaki İlişkİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Elif Sena ŞAHİN

Danışman: Zehra Kaya

Özet:


Mide kanseri, Dünya genelinde ve Türkiye‟nin özellikle Doğu Anadolu Bölgesi ve çevresinde yüksek insidans ve mortalite oranlarına sahiptir. Mide kanseri, genetik ve epigenetik varyantlarla iliĢkilidir ve kanser prognozunu iyileĢtirmek için terapötik hedefler tanımlanmalıdır. Epigenetik düzenlemelerden biri olan DNA metilasyonu, mide tümörlerinde mutasyonlardan daha sık meydana gelmektedir ve bu nedenle böyle hastalıkların saptanmasında DNA metilasyonunun daha spesifik bir test olabileceği düĢünülmektedir. En korunmuĢ üyesi insülin benzeri büyüme faktörü bağlayıcı protein-5 (IGFBP5) olan IGFBP‟lerin kanserlerdeki rolü üzerine zıt sonuçlar bulunmaktadır. Ayrıca IGFBP5‟in mide kanserinde sadece ekspresyonu ile ilgili çalıĢmalar olup, metilasyonu ilk defa bu çalıĢma ile incelenmiĢtir. ÇalıĢmamızın amacı, mide kanserinde IGFBP5‟in metilasyonu ve ekspresyonu arasındaki iliĢkiyi inceleyerek, mide kanseri ve klinik parametrelerle iliĢkisini belirlemektir. Bu çalıĢma, 2019-2021 yılları arasında, 100 mide kanserli hasta ve 100 sağlıklı kontrol grubu üzerinde gerçekleĢtirilmiĢtir. IGFBP5 geni promotor metilasyon durumu metilasyon spesifik PZR (MSP) yöntemiyle, mRNA ekspresyonu ise gerçek zamanlı/ kantitatif ters transkripsiyon PZR (RT-qPZR) ile gerçekleĢtirilmiĢtir. Sigara kullanımı, sıcak çay tüketimi, reflü ve Van otlu peynir tüketimi ve mide kanseri anlamlı Ģekilde iliĢkiliydi (p<0,05). Hastalarda klinik veriler ve diğer çevresel etmenler, IGFBP5 geni metilasyonu ve ekspresyonu ile iliĢkili değildi (p>0,05). IGFBP5 geni promotor metilasyonu hastalarda kontrollere göre anlamlı olarak daha düĢüktü (p=0,04). Aynı Ģekilde IGFBP5 geni mRNA ekspresyonu da hastalarda kontrollere göre anlamlı Ģekilde daha düĢüktü (p<0,0001). Ancak IGFBP5 metilasyonu ve ekspresyonu arasında anlamlı bir iliĢki yoktu (p>0.05). Sonuç olarak, IGFBP5 metilasyonu ve ekspresyonu ayrı ayrı mide kanseri ile iliĢkili olabilir, ancak metilasyonunun ekspresyonla iliĢkisinin netleĢmesi için daha fazla çalıĢmaya ihtiyaç vardır