Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: VEDAT SİZER
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Işık Tepe
Eş Danışman: Zübeyde Filiz Arslan
Özet:
Bu çalışmada; Düzce ili fındık bahçelerinde sorun olan önemli yabancı otlar ve mücadelesine yönelik sorunların belirlenmesi ve alternatif mücadele yöntemlerinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışma, 2020-2022 yılları arasında Düzce ilinde fındık yetiştiren 100 üretici ile yüz yüze anket çalışması ve Merkez ve Akçakoca ilçelerinde bahçe denemeleri şeklinde yürütülmüştür. Fındık bahçelerinde sorun olan yabancı otlara karşı bazı fiziksel, mekanik, biyolojik ve kimyasal mücadele yöntemlerin etkinliğinin karşılaştırılması amacıyla bahçe denemeleri yapılmıştır. Çalışma kapsamında deneme karakterleri; fındık zürufu, mısır sapı, mantar kompostu, biçme, çapalama, glifosat potasyum tuzu, foramsulfuron + iodosulfuron + thiencarbazone (FSM + IMS + TCM), pelargonik asit ve yabancı otlu kontrol olmuştur. Mücadelede kullanılan tarımsal atıklardan oluşan bazı malç materyalleri, farklı etki mekanizmasına sahip bir herbisit ve bir biyoherbisitin etkinliği Türkiye’de ilk kez araştırılmıştır.
Anket sonuçlarına göre; üreticilerin %82’sinin üretimi aile geleneği olarak gerçekleştirdiği, %84’ünün yabancı otları önemli derecede sorun olarak gördüğü, %80’inin biçme %9’unun ise kimyasal mücadele uyguladığı tespit edilmiştir. Dar yapraklı yabancı otlardan tek yıllık salkım otu (Poa annua L.), dam bromu (Bromus tectorum L.) ve yeşil kirpi darı (Setaria viridis L.); geniş yapraklı yabancı otlardan ise yara otu (Prunella vulgaris L.), yonca (Medicago sativa L.), şebrek (Lapsana communis L.), bataklık sinirotu (Plantago lanceolata L.), kuzu kulağı (Rumex acetosella L.), ak üçgül (Trifolium repens L.), yavşan otu (Veronica persica Poir.); çok yıllık yabancı otlardan ise böğürtlen (Rubus sanctus Schreb.), tarla sarmaşığı (Convolvulus arvensis L.) ve yabani çilek (Fragaria vesca L.) türlerinin bahçelerde yaygın olduğu anlaşılmıştır. Uygulamaların yabancı otlara etkileri kıyaslandığında, en yüksek etkinin glifosat PT uygulamasından alındığı, bunu FSM + IMS + TCM, mısır sapı, çapa ve fındık zürufu uygulamalarının takip ettiği; pelargonik asit, mantar kompostu ve biçme parsellerindeki etkinin daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Pelargonik asit, glifosat PT ile kıyaslandığında biyolojik etkinliği düşük olsa da sürdürülebilir tarımda alternatif bir biyoherbisit olarak düşünülebilir. Çalışma sonucunda fındık bahçelerinde yabancı otlara karşı en uygun mücadele şeklinin ele alınan yöntemlerin entegre edilerek uygulanması olacağı kanısına varılmıştır.