Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Eczacılık Temel Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fatih Dönmez
Danışman: Abdulahad Doğan
Özet:
Florokinolonlar, nalidiksik asitten türetilmiş, sentetik ve geniş spektrumlu antimikrobiyal ilaçlardır. Florokinolonlar bazı idrar yolu hastalıkları, gastrointestinal hastalıklar, solunum yolu hastalıkları, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve deri hastalıkların tedavisinin yanında SARS-CoV-2'ye karşı ülkemizde kullanıldığı bilinmektedir. Bu çalışmada üç farklı florokinolon türevinin; siprofloksasin (SF) 80 mg/kg/gün, levofloksasin (LF) 40 mg/kg/gün ve moksifloksasin (MF) 40 mg/kg/gün), 1, 7 ve 14 günlük kullanımının biyokimyasal parametreler, lipit peroksidasyonu, antioksidan enzimler ve immunotoksisite üzerindeki etkisi araştırıldı. Çalışmada 72 adet erkek rat (Wistar albino) 4 gruba ayrıldı ve her grupta 18 tane hayvan olacak şekilde 3 farklı zaman noktasında (1, 7 ve 14 gün) sakrifiye edildiler. Elde edilen bulgulara göre, genel olarak ilaçların hem uygulama sürelerinin hem de ilaç grupların birbiriyle kıyaslanmasında farklı dalgalanmalara sebep olduğu görüldü. 14 günlük MF uygulaması aspartat aminotransferaz (AST), glukoz, redükte glutatyon (GSH), malondialdehit (MDA), katalaz (CAT), miyeloperoksidaz (MPO), adenozin deaminaz (ADA) ve glutatyon peroksidaz (GPx) düzeylerini ilk güne göre önemli oranda düşürdü. 14 günlük LF uygulaması ise karaciğer [GSH, MPO, ADA, süperoksit dismutaz (SOD)] ve GSH (eritrosit) düzeylerini ilk güne göre artırırken; AST, TG, tüm dokularda (MDA), eritrositte (GSH) ve karaciğerdeki (MPO, CAT, SOD, GPx) ilgili parametre düzeylerini önemli oranda düşürdü. SF'nin 14 günlük uygulamsı sonunda eritrosit GSH, MPO, GPx ve CAT düzeyleri ilk güne göre önemli oranda düşerken glukoz, kreatinin, MPO (karaciğer) ve GST (böbrek ve eritrosit) düzeyleri ise önemli artış gösterdi. 7 günlük ilaç uygulması sonunda ise bazı parametre düzeylerinin hem diğer tedavi sürelerine hemde fraklı ilaç gruplarına göre artış ve azalışlara sebep olduğu görüldü. Sonuç olarak, ratlarda test edilen siprofloksasin, levofloksasin ve moksifloksasin florokinolon ilaç türevlerinin farklı zaman noktalarındaki farklı dokularda biyokimyasal, antioksidan, immünotoksik ve lipit peroksidasyonu parametreleri üzerindeki karmaşık etkileri ortaya konuldu. Bu karmaşık etkilerin sebebi kesin olmamakla beraber kullanılan ilaç dozlarının ve uygulama sürelerinin neden olduğu oksidatif stresin süresi ve şiddeti ile ilgili olabileceği sonucuna varılmıştır.