Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Sanat Tarihi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sümeyye SUTLU
Danışman: Osman Aytekin
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Van ve Bitlis, tarihi süreç boyunca sürekli yerleşim görmüş illerden biridir. Hem Anadolu Selçuklu hem de Osmanlı idaresi altında yoğun imar faaliyetleri yürütülmüştür. Bu durum Osmanlı Devleti'nin son yıllarında da meydana gelmiş ve Cumhuriyet tarihinin ilk yıllarında da devam etmiştir. İnsanlığın varoluşundan beri mimarlık, sürekli değişimler halinde mevcut olmuştur. İlerleyen dönemlerde çağın ve toplumun ihtiyaçları ile birlikte yeni yöntemlerle gelişimini sürdürmüştür. İdari, eğitim, sağlık, ulaşım, sivil mimari yapılar ile sosyal ihtiyaçlarını karşılamak için kamu binaları inşa edilmiştir. Bu kamu yapıların Klasik Osmanlı Mimari yapılarının yerini alacak ve Batı ile bütünleşecek yapı türleri ele alınmıştır. Tanzimat hareketlerinin getirdiği yeni yönetim sistemlerine paralel olarak, özellikle 19. yy. ikinci yarısında yeni yönetim binalarına ihtiyaç duyulmuştur. Osmanlı vilayetleri dâhil olmak üzere birçok şehirde hızla kamu binaları inşa edilmeye başlamıştır. En önemli amaçları ise merkezden uzak şehirlerin yönetilmesinin yanı sıra anıtsal mimari yapılar ile de devletin gücünün yerinde olduğunu kanıtlama çabalarını göstermektir. Geç Osmanlı Dönemi'nde 19. yy. kadar Osmanlı şehirlerinde görev yapan kamu görevlileri geleneksel binaları kiralayarak kullanmışlardır. Erken Cumhuriyet Dönemi'nde bu durum hızla yayılım göstermiştir. Başta Ankara olmak üzere neredeyse bütün ücra kentlerde bile yeni bina yapıları inşa edilmeye başlanmıştır. Asıl bu dönemde karakterlerine has bir şekilde gelişen kamu yapıları Batı tesiri ile yepyeni boyutlara ulaşmıştır. Tez kapsamında Geç Dönem Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Dönemi'nde İnşa Edilen Kamu Yapıları: Van-Bitlis Örneği başlığı altında incelenen kamu yapıları da bu amaç doğrultusunda inşa edildiği tespit edilmiştir. Çalışma içerisinde incelenen yapıların dışında, günümüze gelemeyen kamu yapıları hakkında arşiv belgelerinden yola çıkarak değerlendirilmiştir.