Zinya (Zinnia elegans L.)'nın doku kültüründe mikroüretimi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri (Yl) (Tezli), Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RECAİ ULFER

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Nalan Türkoğlu

Özet:

Bu çalışmada mevsimlik süs bitkisi olarak yetiştirilen zinya (Zinnia elegans L.)'nın in vitro ve in vivo ortamda tohum çimlenme kapasiteleri, kullanılan farklı bitki büyüme düzenleyicilerinin, farklı eksplantlar da (yaprak, yaprak ayası ve yaprak sapının) kallus ve sürgün oluşumu üzerine etkileri araştırılmıştır. Tohumlarda en iyi yüzey sterilizasyonu 3 dk süre ile %5' lik sodyum hipoklorit çözeltisinde bekletilerek elde edilmiştir. En yüksek çimlenme %25 oranında olup, in vivo ortamda gerçekleşmiştir. In vitro çimlenme ortamları arasında en verimsiz çimlenme ortamının MS besin ortamı olduğu gözlenmiş olup, bunu White ortamı izlemiştir. Çimlenme tohumların ekiminden beş gün sonra başlamış, 5. ve 7. günler arasında devam etmiş, yedinci günden sonrada çimlenme durmuştur. Kallus gelişimi, kardeşlenme ve sürgün rejenerasyonu açısından en verimli ortamın MS besin ortamı olduğu saptanmıştır. En iyi eksplant kaynağının yaprak eksplantı olduğu gözlenmiştir. En iyi kallus ve sürgün gelişimi 1mg/L 2.4-D+1mg/L BA içeren MS besin ortamında, %2.67, %2.33 oranlarında elde edilmiştir. Bunu 1mg/L 2.4-D + 1mg/L BA içeren B5 ortamı izlemiştir. Bu ortamda %2.25 oranında sürgün, %1.13 oranında da kallus oluşumu saptanmıştır. Işığın kallus gelişimi üzerine olumlu etkisi olduğu, karanlık ortamda yapılan ekimlerde ise kallus gelişiminin olmadığı belirlenmiştir.