Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Moleküler Biyoloji ve Genetik (Yl) (Tezli), Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: PINAR YILMAZ
Danışman: Can Yılmaz
Özet:
İklim değişikliği tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de kuraklık baskısını artırmış, bu durum da pek çok endüstriyel ürünle birlikte buğday üretimini de olumsuz yönde etkilemektedir. Tez çalışmasında, kuraklığa karşı tolerant olduğu rapor edilmiş Bezostaja ile görece hassas Tosunbey ekmeklik buğday varyeteleri için, kısa süreli kuraklığın farklı derecelerinin fizyolojik ve biyokimyasal parametreler üzerindeki etkilerinin geniş bir çerçevede bir arada incelenmesi; hem aynı varyetede artan kuraklığın gerçekleştirdiği değişimlerin, hem de bu iki varyetenin benzer koşullarda verdiği yanıtın karşılaştırılması amaçlanmıştır. Gövde ve kök uzunluklarında, yaş ve kuru ağırlıklarında, RWC değerlerinde, beklenildiği şekilde, kuraklık artışı ile beraber azalmalar meydana gelmiştir. GSH havuzunda Tosunbey buğdayında yüksek oranda bir değişiklik kaydedilemezken Bezostaja buğdayında GSH havuzunun daha yüksek ölçüldüğü kaydedilmiştir. GSH miktarlarının ise kuraklığa bağlı olarak azaldığı tespit edilmiştir. Toplam GST enzim aktivitesinde kuraklık artışına bağlı olarak her iki buğday çeşidinde de önce bir düşüş ardından artış olduğu belirlenmiştir. Ancak GSTT1-1 enzim aktivitesinde gözlemlenen düşüşün doğrudan kuraklığa bağlı olup olmadığı daha ileri analizleri gerektirmektedir. Klorofil ve karotenoid miktarlarında kısa süreli kuraklık stresine bağlı olarak artışlar görülmüştür. Prolin içeriğinde ise her iki çeşitte de artış ölçülmüştür. UPGMA filogramları orta ve yüksek kuraklık uygulamalarının ortaya çıkardığı protein profillerinin kontrol ve düşük kuraklık baskısında izlenenden istatistiksel olarak farklı olduğunu her iki varyete için de ortaya koymuştur. Bezostaja varyetesi kontrol ve %5 PEG örneklerinin protein profilleri aynı varyetenin orta ve yüksek kuraklık uygulanan örneklerinin profillerinden daha çok Tosunbey'in örneklerindekine benzerlik göstermiştir. Bu durum, tolerant Bezostaja varyetesinin, orta ve yüksek kuraklıktan sakınmak için protein profilinde ne denli etkin bir değişikliğe gittiğinin de göstergesidir.