Biyokömür ve çiftlik gübresi uygulamalarının Van ekolojik koşullarında ıspanak (Spinacia oleracea L.) yetiştiriciliği üzerine etkileri


Creative Commons License

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri (Dr), Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYNUR SADAK TURHAN

Danışman: Suat Şensoy

Özet:

Van ili arazi koşullarında ıspanakta biyokömür ve çiftlik gübresi uygulamalarının etkisini belirlemek amacıyla iki yıl sonbahar ve ilkbahar dönemlerinde yürütülen bu çalışmada, bitkisel materyal olarak Matador ıspanak (Spinacia oleracea L.) çeşidi kullanılmıştır. Gübre dozları olarak; kontrol ve inorganik kimyasal gübre (KG) (N:P:K: 12kg:8kg:12kg) uygulamasının yanında, KG’ye ilave edilen 3 farklı biyokömür (100, 200 ve 300 kg meşe odun kömürü/da) uygulaması ve KG’ye ilave edilen 3 farklı çiftlik gübresi (1, 2 ve 3 ton koyun gübresi/da) uygulaması yer almaktadır. Tesadüf parselleri deneme bloklarına göre dizayn edilen denemede, 8 gübre uygulaması, 2 tohum ekim dönemi (15 Ekim ve 15 Mart) ve 3 tekerrür için 2×2 m2 ebadında tavalar şeklinde hazırlanmış toplamda 48 parsel oluşturulmuştur. Parsellere 2.5kg/da oranında tohum ekimi çizi usulü ile yapılmıştır. Ispanak bitkilerinde bitki sayısı, yaprak sayısı, yaprak kalınlığı, suda çözünebilir kuru madde miktarı, bitki boyu, bitki yaş ağırlığı, bitki kuru ağırlığı, gövde çapı, yaprak alanı, yaprak oransal su içeriği, toplam verim, sapa kalkma oranı, klorofil değeri, membran zararlanma indeksi ile nitrat ve besin elementi (K, Ca, Mg, Cu, Zn, Fe, Na ve Mn) içerikleri belirlenmiştir. İncelenen parametreler doğrultusunda dönemler bazında farklılıklar olduğu ve kullanılan gübre uygulamalarının istatistiki olarak önemli sonuçlar verdiği; KG’ye ilave edilen çiftlik gübresi uygulamalarının genelde ön plana çıktığı ve incelenen birçok parametrede en yüksek sonuçların genelde KG+3ton/da çiftlik gübresi uygulamasından alındığı görülmektedir. Ayrıca, biyokömür gübresinin de kimyasal gübre uygulamasını destekleyici alternatif bir organik materyal olarak kullanılabileceği öngörülmektedir.