Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Razhan Qadir Smail SMAIL
Danışman: Erkan Dişli
Özet:
Erbil Merkez Alt Havzası, Irak'ın kuzeyindeki Erbil vilayetinin güneybatı kesiminde yer almaktadır. Çalışma alanında yeraltı suları içme, endüstriyel faaliyetler, evsel amaçlar ve tarımsal faaliyetlerde önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışma kapsamında, alt havza genelinde bulunan kirleticilerin yeraltısularını etkileme dereceleri dolayısıyla akifer birimlerin kirleticilere karşı duyarlılıkları Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) tabanlı olarak DRASTIC yöntem kullanılarak belirlenmiştir. Bu modele göre, çalışma alanı, çok düşük, düşük, orta ve yüksek kapsama alanları (%1.8, %18.7, %45.9 ve %33.6) olmak üzere bir akifer duraylılığının endeksinin dört bölgesine ayrılmıştır. Daha doğru sonuçlar elde etmek için standart DRASTIC'in iki farklı modifikasyonu uygulanmıştır. İlk modifikasyonda, tek parametreli duyarlılık analizi (SPSA) ile değiştirilmiş ağırlık değerlerine dayanmaktadır. Modifed DRASTIC_ağırlık, çok düşük, düşük, orta ve yüksek kapsama alanları (%1.6, %18.3, %42.3 ve %37.8) dahil olmak üzere bir güvenlik açığı endeksinin dört bölgesine bölünmüştür. İkinci modifikasyonda ise, çalışma alanının arazi kullanım arazi örtüsüne (Arazi_Kullanımı; LULC) dayanmaktadır. LULC haritasından tarım arazisi, çorak arazi, kentsel alan ve bitki arazisi olmak üzere sadece dört darklı arazi kullanımı sınıfı tanımlanabilir. Modified DRASTIC_LULC yönteminde düşük, orta, yüksek ve çok yüksek kapsama alanı (sırasıyla %0.1, %7.6, %83.6 ve %8.7) olmak üzere akifer duraylılığının endeksinin dört bölgesine bölünmüştür. Standart DRASTIC ve modifiye edilmiş modelleri doğrulamak için NO3 ve TDS parametreleri kullanılmış ve sonuç olarak yeraltı sularının kirliliğe karşı akifer duraylılığının değerlendirilmesinde değiştirilmiş DRASTIC_LULC haritasını önerilmiştir.