Tarih Öğretmenlerinin Dijital Tarih Uygulamalarına İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi Üzerine bir Çalışma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri (Yl) (Tezli), Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RANA AKGÜL

Danışman: Muzaffer Deniz

Özet:

Bu çalışma, tarih öğretmenlerinin dijital tarih uygulamalarına yönelik görüş ve tutumlarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada hem nitel hem de nicel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma araştırma modeli benimsenmiştir. Veriler, anket formu ve üç açık uçlu sorudan oluşan görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Bu sayede hem öğretmenlerin genel eğilimlerini nicel olarak belirlemek hem de konuya ilişkin daha derinlemesine nitel veriler elde etmek hedeflenmiştir. Elde edilen bulgular, tarih öğretmenlerinin teknolojik araçlara karşı genel olarak olumlu bir tutuma sahip olduklarını, ancak bu teknolojileri derslerinde nasıl ve ne amaçla kullandıklarının büyük ölçüde değişkenlik gösterdiğini ortaya koymuştur. Katılımcılar, teknolojinin tarih öğretiminde bilgiye ulaşımı kolaylaştırdığını, dersleri daha ilgi çekici ve etkileşimli hale getirdiğini ve özellikle öğrencilerin motivasyonlarını artırdığını belirtmiştir. Ayrıca dijital kaynakların tarih okuryazarlığını geliştirdiği ve eleştirel düşünme becerilerini desteklediği yönünde görüşler de öne çıkmıştır. Bununla birlikte, teknolojinin tarihsel bilgileri yüzeyselleştirme riski taşıdığı, geleneksel tarihçilik anlayışından uzaklaştırabileceği ve öğrencilerde bilgiye kolay erişim nedeniyle araştırma yapma alışkanlıklarının zayıflamasına neden olabileceği gibi eleştiriler de dile getirilmiştir. Bazı öğretmenler, dijital içeriklerin güvenilirliğini sorgulamakta ve yanlış ya da yanlı bilgilere maruz kalınabileceğine dikkat çekmektedir. Ayrıca teknolojiyi sadece sunum yapmak, görsel materyal göstermek veya kısa videolar izletmek gibi sınırlı düzeyde kullanan öğretmenlerin, pedagojik ve teknolojik yeterliklerinin sınırlı olduğu görülmektedir. Tarih öğretmenlerinin teknolojiye yönelik olumlu tutumları bulunmasına rağmen, bu tutumların sınıf içi uygulamalara etkili biçimde yansıtılmadığı anlaşılmaktadır. Teknolojinin tarih öğretiminde etkili, eleştirel ve pedagojik temelli biçimde kullanılması için öğretmenlerin mesleki gelişimlerinin desteklenmesi ve teknoloji entegrasyonuna yönelik farkındalıklarının artırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.