Van İli Tuşba İlçesinde Serbest Eczanelerde Karşılanan Antibiyotik Reçete Sıklığının Araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Eczacılık Temel Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mehmet YAĞIZ

Danışman: Gülhan Bora

Özet:

Antibiyotikler, mikroorganizmaların (bakteri, mantar, parazit) büyümesini engelleyen veya onları öldüren ilaçlardır. Antibiyotikler genellikle bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kullanılır. Bununla birlikte, antibiyotikler virüslerin neden olduğu enfeksiyonları (örneğin, soğuk algınlığı, grip) tedavi etmek için etkili değildir. Antibiyotikler, enfeksiyonla mücadele etmek ve hastanın iyileşmesini sağlamak için kullanılır. Antibiyotikler, farklı türlerde ve etki mekanizmalarında gelir. Bazıları bakterilerin hücre duvarını hedef alırken, diğerleri protein sentezini veya DNA replikasyonunu engelleyebilir. Antibiyotikler genellikle tablet, kapsül, şurup veya enjektabl formda gelir ve doktor tarafından reçete edilir. Antibiyotik kullanımı önemlidir çünkü bakteriyel enfeksiyonlara karşı etkili bir tedavi sağlar. Bununla birlikte, antibiyotiklerin gereksiz veya yanlış kullanımı, antibiyotik direnci adı verilen bir soruna yol açabilir. Antibiyotik direnci, bakterilerin antibiyotiklere karşı direnç geliştirmesi ve enfeksiyonların tedavisinde daha zorlu hale gelmesi anlamına gelir. Bu nedenle, antibiyotiklerin doğru dozda, uygun süre boyunca ve yalnızca gerektiğinde kullanılması önemlidir. Antibiyotik kullanımıyla ilgili kararlar, bir doktor tarafından hastanın durumunu değerlendirerek verilir. Doktorlar enfeksiyonun türünü, şiddetini, hastanın tıbbi geçmişini ve diğer faktörleri dikkate alarak uygun bir antibiyotik tedavisi seçerler. Ayrıca, hastalara antibiyotikleri düzgün kullanma talimatları da verirler, örneğin, reçete edilen dozu düzenli olarak almayı ve tedavi süresini tamamlamayı önerirler. Antibiyotikler sadece bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde etkilidir. Doktor, hastanın semptomlarına, fizik muayene bulgularına ve laboratuvar test sonuçlarına dayanarak bakteriyel enfeksiyon teşhisi koyar. Eğer bir bakteriyel enfeksiyon olduğunu düşünüyorsa, uygun bir antibiyotik tedavisi reçete edebilir. Bazı bakteriyel enfeksiyonlar ciddi olabilir ve hızlı bir şekilde tedavi edilmeleri gerekebilir. Örneğin, zatürre veya sepsis gibi durumlar ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Doktorlar, bu tür ciddi enfeksiyonlarda antibiyotikleri acil bir şekilde reçete ederler. Bazı hastalar belirli risk faktörlerine sahip olduğunda, doktorlar önleyici amaçlı antibiyotik reçete edebilir. Örneğin, bazı kalp kusurları veya protez eklem implantları olan hastalar cerrahi işlemler öncesi veya diş çekimi gibi dental işlemler sırasında enfeksiyon riskini azaltmak için antibiyotik alabilirler. Bazı durumlarda, kronik veya tekrarlayan enfeksiyonlar uzun süreli antibiyotik tedavisi gerektirebilir. Örneğin, kronik sinüzit, idrar yolu enfeksiyonları veya akne gibi durumlar tedavi edilirken uzun süreli antibiyotik kullanımı gerekebilir. Bazı cerrahi işlemler sonrasında enfeksiyon riski artar. Özellikle büyük cerrahi operasyonlar veya bağışıklık sistemi zayıf olan hastalar için antibiyotikler enfeksiyon riskini azaltmak için kullanılabilir. Doktorlar, hastaların klinik durumunu, enfeksiyonun türünü, hastanın tıbbi geçmişini ve diğer önemli faktörleri değerlendirerek antibiyotik reçetesi verirler. Öncelikleri, hastaların enfeksiyonlarına doğru şekilde müdahale etmek ve antibiyotiklerin etkili ve güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlamaktır.