Akademik Veri Yönetim Sistemi
7th International Symposium on Mount Ararat and Noah's Ark, Ağrı, Türkiye, 19 - 20 Ekim 2023, ss.201-202
Türkiye’nin doğusunda yer alan ve yaklaşık 11.100 km²’lik yüz ölçüme sahip Ağrı ilinin günümüzdeki nüfusu 510 bin civarındadır. Ağrı’da il merkezi de olan Ağrı merkez ilçesinin yanı sıra Eleşkirt, Doğubayazıt, Tutak, Hamur, Taşlıçay, Diyadin ve Patnos ilçeleri de bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı 2000-2022 döneminde Ağrı ilinde demografik yapıdaki değişimi ve bunun nedenlerini verilerle ortaya çıkarmaktır. Çalışmada TÜİK verileri kullanılmış olup çeşitli unsurların zamansal değişimini irdeleyen bu araştırmada nicel yöntem kullanılmıştır. Son yıllarda ülke genelinde olduğu gibi Ağrı ilinde de toplam doğurganlık, kaba doğum ve doğal artış hızının azalmasına bağlı olarak demografik yapı değişmektedir. İlde çocuk nüfusu oranı azalırken çalışma çağı ve yaşlı nüfus oranı ise artmaktadır. Nitekim 2000 yılı genel nüfus sayımı sonuçlarına göre Ağrı’da çocuk nüfus oranı %46 civarında iken bugün bu oran %33’e inmiştir. 22 yıllık süreçte çalışma çağındaki nüfus oranı %51,2’den %61,6’ya çıkarken yaşlı nüfus oranı ise %2,7’den %5,4’e çıkmıştır. Kısaca 22 yılda çocuk nüfus payında %13’lük bir azalma meydana gelirken 15-64 yaş grubunun payında yaklaşık %10,4’lük, 65+ yaş nüfusun payında ise yaklaşık %2,7’lik bir artış meydana gelmiştir. Bu durum tesadüfi olmayıp son 22 yılda değişen sosyoekonomik ve sosyokültürel etkenlere bağlı olarak meydana gelmiştir. Kentleşme oranının artması, eğitim seviyesinin yükselmesi, kadının çalışma hayatına daha fazla girmesi, kaba evlenme hızının azalması ve kaba boşanma hızının yükselmesi, toplumun aile ve çocuğa bakışında meydana gelen değişim, üreme sağlığıyla ilgili etkenlerin değişmesi ve bu nedenle toplam doğurganlık hızı ile kaba doğum hızının azalması bu nedenlerin en önemlileri olarak sıralanabilir. Neticede Ağrıda demografik yapıda son 22 yıldaki değişim nihai bir durum olmayıp bu değişim gelecekte de devam edecektir.