TRA2 Düzey-2 Bölgesinde (Ağrı, Ardahan, Iğdır, Kars) 2007-2019 Yılları Arasında Nüfusun Gelişimi ve Demografik Yapının Değişimi


Yılmaz M.

Türk ve İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, cilt.9, sa.6, ss.106-144, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

TRA2 Türkiye’deki 26 İBBS düzey-2 bölgesinden biridir. Günümüzde bölgede ülke nüfusunun %1,4’üne denk gelen 1 milyon 118 bin kişi yaşamaktadır. Bu çalışmada Ağrı, Ardahan, Iğdır ve Kars illerini kapsayan TRA2 bölgesinde nüfusun 2007-2019 yılları arasındaki gelişiminin yanı sıra nüfus gelişimine etki eden göç, ham doğum ve ham ölüm oranı gibi bazı değişkenlerin ve demografik yapının değişimi incelenmiştir. TRA2 düzey-2 bölgesinde 2007-2019 arasında doğal artışa rağmen eksi değerler alan net göç hızından dolayı nüfus yaklaşık 19 bin (%2) azalmıştır. Bölgede ham doğum, ham ölüm, doğal artış hızı ve toplam doğurganlık hızı gibi değişkenlerin son yıllarda azaldığı görülmektedir. Son yıllarda toplam doğurganlık hızı ve ham doğum oranının azalmasına bağlı olarak bölgenin demografik yapısı da değişmektedir. Çocuk nüfusu oranının giderek azaldığı bölgede, çalışma çağındaki nüfus ve yaşlı nüfus oranı ise artmaktadır. Bölge illerinden Ardahan %15’e, Kars ise %10’a yaklaşan yaşlı nüfus oranı ile dikkat çekmektedir. Özellikle Ardahan’da son yıllarda nüfusun hızlı yaşlanma sürecinin yaşandığı gözlenmektedir. Ağrı ve Iğdır ise 12 yılda azalmasına rağmen yüksek çocuk nüfus oranı ile dikkat çekmektedir.