33. Ulusal Kimya Kongresi, Tekirdağ, Türkiye, 7 - 09 Ekim 2021, ss.104
Biyokütle güneş enejisini depolayan yaşayan organizma atıkları ve biyolojik materyal olarak tanımlanan
ucuz, temiz, çevre dostu ve potansiyel enerji kaynağı olan maddelerdir. Biyokütle kaynakları karalardan
denizlere her yerde bulunabilmektedir. Biyokütle enerjisi, bitkisel kaynaklı atıklar, hayvansal kaynaklı
atıklar ve endüstri kaynaklı atıklardan elde edilmektedir. Piroliz, organik maddelerin oksijensiz ortamda
ısıtılması neticesinde meydana gelen ısıl parçalanma olayıdır. Bu yöntem biyokütleyi daha faydalı yakıtlara
dönüştürmede kullanılan temel termokimyasal işlemdir. Biyokütlenin pirolizi ile katı, sıvı ve gaz olmak üzere
üç farklı ürün elde edilir. Biyokütlenin pirolizinde oksijensiz ortamda yaklaşık 500 °C’de yapılan ısıtmada
piroliz şartlarına bağlı olarak farklı oranlarda, sıvı ürün (biyoyağ), karbonca zengin katı ürün (char) ve gaz
ürün açığa çıkar. Piroliz ürün verimini etkileyen faktörler piroliz sıcaklığı, ısıtma hızı, tanecik boyutu, piroliz
ortamı, basınç, katalizör, alıkonma süresi ve reaktör tipidir. Bunlardan sıcaklık ürün verimini etkileyen en
önemli parametre olarak kabul edilebilir. Yüksek sıcaklıklarda gaz fazdaki hidrokarbonlar ve katran daha
kolay parçalanır, hidrojen oranı ve toplam gaz ürün miktarı artar. Sıcaklık artışı ile sıvı ve katı ürünlerdeki H/C
ve O/C oranlarının azaldığı tespit edilmiştir Yapılan çalışmada biyokütle kaynağı olarak doğada kendiliğinde
yetişen ve hiçbir kullanım alanı olmayan crambe orientalis bitkisi kullnaılmıştır. Piroliz dönüşümünde verimi
ve ürün kalitesini arttırmak için MCM-41-Al katalizörü sentezlenmiştir. Elde edilen sıvı ve katı ürünlerin
karakterizasyonu yapılmıştır. Denemeler sonucunda katalizörün etkin dönüşüm sağladığı tespit edilmiştir.
Yüzüncü yıl Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri tarafından FDK-2020-9219 nolu proje ile desteklenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Crambe orientalis, Piroliz, MCM-41