VAN ULUSLARARASI UYGULAMALI BİLİMLER KONGRESİ, Van, Türkiye, 24 - 25 Temmuz 2020, ss.61-62
Endüstrileşme ve teknolojinin gelişimiyle birlikte yoğun bir şekilde non-iyonize radyasyon kaynaklarına maruz kalınmaktadır. Bunun insan dokularına etkileri tartışılmaktadır. Çalışmamızda bazı üçüncü nesil cep telefonlarında mevcut olan ve internete bağlantı imkânı sağlayan Wi-Fi’nin prenatal dönemde sıçan beyin hipokampusundaki dentat girus granüler hücre sayısına etkilerini stereolojik yöntemlerle incelenmesi amaçlandı. Kaynak taramamıza göre dünyada bu metotla dentat granüler hücreleri üzerine Wi-Fi’nin etkisini araştıracak ilk çalışma olduğundan orijinallik arz etmektedir.
Çalışmamızda ortalama 220 g ağırlığında, üreme döneminde, sağlıklı 9 dişi ve 3 erkek Wistar-Albino cinsi sıçan rastgele kullanıldı. Çiftleştirilen albino sıçanlar gebelikleri boyunca Wi-Fi’ye maruz bırakıldı. Wi-Fi sisteminden gelen radyofrekans dalgalarının frekans verifikasyonu spektrum analizörü ile ölçüldü. Doğumdan bir ay sonra her gruptan 6, toplamda 12 adet sıçan perfüzyon ve anestezi altında sakrifiye edildi. Kafatasları açılarak beyinleri çıkarıldı ve rutin takibe alındı. Belirlenen stratejik kesitler 5 μm kalınlığında her 45. kesit çifti alınarak Hematoksilen-Eozin ve Cresyl Viole ile boyandı. Stereolojinin Disektör-Cavalieri kombinasyonu metodu ile gebelik süresince Wi-Fi’ye maruz bırakılan ve normal sıçanların bir aylık yavrularının dentat girus granüler hücreleri sayıldı.
Veriler non-parametrik olarak Mann Whitney–U testi ile karşılaştırıldı. İki grup N değerleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark yoktu (p>0.05). Prenatal dönemde Wi-Fi’nin dentat girus granüler hücre sayısını arttırdığı ancak bunun istatistiksel açıdan anlamlı olmadığını gözlemlendi. Wi-Fi’nin stereolojik ve istatistik açıdan hippokampal dentat girus granüler hücrelerine sayısal bir etkisi olmamasının sebebi Wi-Fi’den gelen radyofrekans radyasyonun non iyonize olmasından kaynaklanmış olabilir.
Anahtar Kelimeler: Gebelik, Granüler Hücre Sayısı, Sıçan, Stereoloji, Wi-Fi.
*Yüksek lisans tez çalışmasından özetlenmiştir. Bu çalışma Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri komisyonu tarafından (proje no: TYL-2016-5331) desteklenmiştir (2016).