Research Information System
Uluslararası Vizyon Van Kongresi, Van, Turkey, 8 - 09 February 2024, pp.186
Demografik
yapı en basit şekilde nüfusun yaş ve cinsiyet yapısı olarak tanımlanmaktadır.
Bir ilde, bölgede yada ülkede nüfusun coğrafi dağılışı, yapısı ve çeşitli
nitelikleri önemlidir. Çünkü bir yerde nüfus, en önemli kaynaklardan biri olan
insan kaynağını oluşturmaktadır. Kalkınma ve istihdam projeleri, eğitim, sağlık
ve ulaşım alt yapısı gibi yatırımlar nüfusun belirtilen nitelikleri göz önüne
bulundurulmadan yapılamaz. Bu nedenle nüfusun yapısı, dağılışı ve çeşitli
nitelikleri günümüzde beşeri coğrafya ve demografyada ele alınan önemli konular
arasında yer almaktadır.
Van
ilinin günümüzdeki nüfusu 1 milyon 130 bin civarındadır. Bu çalışmada Van’da
toplam doğurganlık, kaba doğum, kaba ölüm ve bebek ölüm hızının son yıllardaki
değişimi ve bu değişimin demografik yapıya etkisi incelenecektir. Çeşitli
değişkenlerin zamansal değişimini inceleyen bu çalışmada nicel yöntem
kullanılmıştır. Van’da son yıllarda toplam doğurganlık, kaba doğum ve bebek ölüm
hızı azalmakta, kaba ölüm hızı ise az da olsa yükselmektedir. Belirtilen
değişkenlerin farklılaşması doğal olarak ilin demografik yapısının değişmesine
neden olmaktadır. Son yıllarda Van’da çocuk nüfus oranı azalmakta, buna karşı
çalışma çağı ve yaşlı nüfus oranı artmaktadır. Van’da çocuk nüfus oranının
azalmasına bağlı olarak toplam bağımlılık ve genç bağımlılık oranı azalırken
yaşlı nüfus oranının artmasına bağlı olarak yaşlı bağımlılık oranı
yükselmektedir. Yine ilde her 100 çocuğa karşılık 60+ yaş grubunda olanların
sayısını ifade eden nüfusun yaşlanma endeksi yükselmektedir. Van’da son yıllarda 65+
yaş grubunda olan her bir kişiye karşılık 15-64 yaş grubunda olan insan sayısını
ifade eden potansiyel destek oranı ise azalmaktadır. Belirtilen değişim nihai durum olmayıp önümüzdeki yıllarda demografik yapıyı etkileyen faktörler
değişmeye devam edeceği için Van’da demografik yapı da değişecektir.