Alzheimer Hastalığı İn Vivo Modelleri: Geleneksel Derleme


Creative Commons License

TÜTÜNCÜ S., TEZEL H., BALCI A., YİRÜN A., BAYDAR T., ERKEKOĞLU P.

Literatür Eczacılık Bilimleri Dergisi, cilt.12, sa.1, ss.8-19, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Nörodejeneratif hastalıklardan biri olan Alzheimer hastal ığı (AH), günümüzde yayg ın olarak görülen ve haf ıza kaybı, bilişsel iş- levlerde bozulma ve ilerleyen zamanlarda günlük aktiviteleri yerine ge- tirememeyle kendini gösteren bir demans türüdür. Sadece palyatif tedavisi olan bu hastal ıkta, beyinde kademeli olarak artan ve geri dö- nüşümü olmayan bir hasar meydana gelmektedir. Bu hastal ığın etiyo- lojini araştırmak için son yıllarda çok sayıda in vitro ve in vivo model geliştirilmektedir. Araştırmacılar, hayvan modelleri ile AH’nin lez- yonlarını, semptomlarını veya nedenlerini taklit etmeye çalışmaktadır. AH üzerine yap ılan araştırmalarda, hayvan kullanman ın çeşitli avan- tajları bulunmaktadır. AH hayvan modelleri geli ştirilirken, hastalıkta “amiloid plak” ve “nörofibriler yumaklar ın” birikimi oldu ğu için “ β- amiloid” ve “Tau proteini” modelleri üzerine odaklanılmıştır. Bu farklı modeller, araştırıcıların manipülasyon yeteneklerini artırabilmektedir. Ayrıca deney hayvanlarının yaşam süresi kısa olduğu için modeli oluş- turmak ve sonuçlarını görmek hızlı bir şekilde gerçekleşebilmektedir ve kararlı laboratuvar koşulları, çevresel ve fizyolojik etmenlerin etkisini azaltmaktadır. Hayvanlardaki fizyolojik değişiklikler de daha yakından izlenebilmektedir. Ancak bu modeller, AH’nin temel özelliklerini or- taya çıkarsa da hiçbiri insan beyninde gözlenen patolojik özellikleri tam olarak taklit etmemektedir. Geli ştirilen AH modelleri, genel olarak “transgenik” ve “transgenik olmayan” hayvanlar üzerinde yapılmakta- dır. Transgenik hayvan modeli olarak, çalışmaların büyük bir kısmında fareler kullanılmaktadır. Bu geleneksel derlemede, AH araştırmalarında kullanılan in vivo modelleri olan Tg2576, APP23, PDAPP, PSEN1, JNPL3 ve TAPP fare modelleri hakkında güncel bilgiler özetlenmiş ve bu modellerin üstünlükleri ve dezavantajları tartışılmıştır.
Alzheimer’s disease (AD), a neurodegenerative disease, is a common dementia that presents itself with memory loss, deterio- ration in cognitive functions and inability to perform daily activities in the future. In this disease, which has only palliative treatment, grad- ual increase and irreversible damage in the brain occurs. Numerous in vitro and in vivo models have been developed in recent years to in- vestigate the etiology of the disease. Researchers are trying to mimic the lesions, symptoms or causes of AD with animal models. There are several advantages of using animals in research on AD. Animal models of AD have focused on “β-amyloid” and “Tau protein” mod- els because of the accumulation of “amyloid plaque” and “neurofib- rillary tangles” in the disease. These different models can increase manipulation abilities of researchers. In addition, since life span of experimental animals is short, creating the model and seeing the re- sults can be faster and under stable laboratory conditions, effects of environmental and physiological factors can be reduced. Physiologi- cal changes in animals can also be monitored more closely. However, although these models reveal basic features of AD, none of them fully mimic the pathological features observed in the human brain. Devel- oped AD models are generally performed on “transgenic” and “non- transgenic” animals. Mice are used in the majority of transgenic animal models. In this traditional review, up-to-date information about Tg2576, APP23, PDAPP, PSEN1, JNPL3 and TAPP mouse models, which are in vivo models used in AD research, are compiled and advantages and disadvantages of these models are discussed.